1 Mayıs Tarihte Bugün
1 Mayıs Tarihte Bugün yaşanan önemli ve tarihi, dini ve siyasi olaylar bugün doğanlar ve ölenler, kronolojik sırası ile bulabilirsiniz.
1 Mayıs Tarihte Bugün yaşanan dünyada ve Türkiye’de önemli ve tarihi, dini ve siyasi olaylar bugün doğan ve ölen ünlüler, 1 Mayıs olayları kronolojik sırası ile bulabilirsiniz.
1 Mayıs’ın anlam ve önemi nedir? Bugün doğanlar ve ölenler, yaşanmış tarihi olaylar, toplumsal haberler, bugün hangi gün ve ne günü? Bugün günlerden ne? 1 Mayıs’ta ne oldu? 1 Mayıs özel bir gün mü? 1 Mayıs ne günü? 1 Mayıs’ta ne kutlanır? Bugünün önemi ne? Dünyada ve Türkiye’de 1 Mayıs Tarihte Bugün ne oldu sayfamızdan okuyabilirsiniz.
1 Mayıs Haberleri, Önemli Gündem Başlıkları
- 1 Mayıs İşçi Bayramı – Emek ve Dayanışma Günü
- Mevlâna’nın Konya’ya gelişi kutlamaları
- TRT’nin kuruluşu (1964)
- Karayolları Güvenliği ve Trafik Haftası
- Bilişim Haftası
1 Mayıs Tarihte Bugün Ne Oldu?
Tarihte Bugün Olan Toplumsal Haberler ve Olaylar
1707 – İngiltere, Galler ve İskoçya; Büyük Britanya olarak birleşti.
1776 – Gizli bir topluluk hareketi olan İlluminati, Alman hukuk profesörü, filozof Adam Weishaupt tarafından kuruldu.
1786 – Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenen Figaro’nun Düğünü adlı opera, ilk kez sahnelendi.
1840 – Dünyanın ilk yapışkanlı posta pulu “Penny Black” olarak da bilinen ilk yapıştırılabilen resmi posta pulu, Birleşik Krallık’ta tedavüle çıktı. Pul, Kraliçe Victoria’nın bir profilini içeriyordu.
1886 – ABD’nin Chicago kentinde işçiler 8 saatlik iş günü için genel greve gittiler. Polisin ateş açması sonucu, çok sayıda işçi öldü ve yaralandı. İşçi liderlerinden Albert Parsons, August Spies, Adolph Fischer ve George Engel düzmece tanıklar ve kanıtlarla 11 Kasım 1887 tarihinde idam edildi.
1 Mayıs işçilerin ortak bayramı
1889 – 1 Mayıs, işçilerin ortak bayramı olarak kabul edildi.
Aspirin üretildi
1889 – Alman ilaç firması Bayer, Aspirini üretti.
1900 – Utah’ta bir maden kazasında 200 kişi öldü.
İlk 1 Mayıs Kutlandı
1906 – Türkiye’de günümüzde bilinen ilk 1 Mayıs İzmir’de kutlandı.
1909 – Selanik’te Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu tarafından örgütlenen 1 Mayıs etkinlikleri düzenlendi.
1912 – İstanbul’da Osmanlı Sosyalist Fırkası tarafından 1 Mayıs etkinliği düzenlendi.
1918 – Brest Litovsk Barış Antlaşması sonrası Alman birlikleri Don Sovyet Cumhuriyeti’ne girdi.
1921 – Tersane İşçileri, işgal altındaki İstanbul’da 1 Mayıs’ı kutladı. İştirakçi Hilmi önderliğinde Sosyalist Fırka’nın düzenlediği 1 Mayıs’a işçiler kızıl bayraklarla katıldı ve Kasımpaşa’dan Şişli Hürriyet-i Ebediye Tepesi’ne kadar yürüdüler.
1922 – Ankara’da Türkiye Halk İştirakiyyun Fırkası’nın örgütlediği İmalat-ı Harbiye işçileri arasında 1 Mayıs düzenlendi. Aynı zamanda Sovyet Elçiliği’nde de kutlandı.
1923 – İstanbul’da tütün işçileri, askeri fabrika ve demiryolu işçileri, fırıncılar, İstanbul tramvay, telefon, tünel, gazhane işçileri 1 Mayıs’ı sokakta kutladılar. “Yabancı şirketlere el konsun”, “8 saatlik iş günü”, “Hafta tatili”, “Serbest Sendika ve Grev Hakkı” pankartlarını taşıdılar.
Kıbrıs, Birleşik Krallık kolonisi oldu.
1925 – Kıbrıs, Birleşik Krallık kolonisi oldu. Birleşik Krallık’ın Kıbrıs adasında ki toprakları ise Britanya Denizaşırı Toprakları içerisinde yer alan Akrotiri ve Dhekelia’dır.
1925 – Takrir-i Sükun Kanunu’yla her türlü gösteri ve yürüyüş yasaklanınca, 1 Mayıs da kitlesel olarak kutlanamaz hale geldi.
1927 – Adolf Hitler yönetimindeki Nazi Partisi, Berlin’de ilk kez miting yaptı.
1930 – Şimdilerde artık Cüce Gezegen sınıfından sayılan Plüton gezegeni resmen isimlendirildi. Gezegen, 18 Şubat 1930’da keşfedilmişti.
1931 – New York’taki Empire State Building hizmete girdi.
1932 – Ankara’da Milli Sanayi Sergisi açıldı.
Almanya’da 1 Mayıs kutlandı
1933 – Almanya’da 1 Mayıs, o günü tatil ve “Ulusal İşçi Günü” ilan eden iktidardaki Nazi Partisi’nin desteğiyle ve görkemli törenlerle kutlandı. Ertesi gün, tüm sendika merkezleri işgal edildi, varlıklarına el konuldu ve sendika liderleri tutuklandı.
1935 – Aydın demiryolu, Hükümetçe satın alındı.
1940 – 1940 Yaz Olimpiyatları savaş yüzünden iptal edildi.
1940 – İstanbul’da bar ve eğlence yerlerinde çalışan 107’si Macar 162 “artist”in bir hafta içinde Türkiye’yi terk etmesi istendi.
1941 – İktidarda yozlaşmayı anlatan ve yüzyılın en iyi filmi olarak kabul edilen, Orson Welles’in yönettiği Yurttaş Kane filmi ilk kez gösterildi.
1941 – Kıbrıs Türkü iş adamı Asil Nadir, Lefke’de dünyaya geldi.
1941 – Türk kantocu, ses sanatçısı ve tiyatro, sinema oyuncusu Nurhan Damcıoğlu, Adana’da bugün doğdu.
Gürmenek Barajı
1944 – Tokat’ta Gürmenek Barajı açıldı.
1945 – Alman Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels, Sovyet Birlikleri Berlin’e girerken karısını ve altı çocuğunu öldürerek intihar etti.
Nazi Almanyasının teslim olması
1945 – II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Sovyetler Birliğinin Nazi Almanyası’nı yenmesinin resmi sembolü olarak, Kızıl ordu askerleri tarafından Berlin’deki Reichstag binası üzerine, orak, çekiç ve kızıl yıldız amblemlerini taşıyan Zafer Sancağı göndere çekildi.
7 Mayıs 1945 günü Alman General Jodl, Almanya’nın teslim belgesini imzaladı. Nazi Almanyası resmi olarak 8 Mayıs 1945’te koşulsuz teslim oldu. Bu tarih Zafer Günü olarak kutlanmaktadır. Rusya zaman farkı dolayısıyla 9 Mayıs’ta kutlamaktadır.
1948 – Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Kuzey Kore) resmen kuruldu. Kim Il-sung, ilk Devlet Başkanı oldu.
1948 – Sedat Simavi tarafından Hürriyet gazetesi, İstanbul’da kuruldu.
1953 – Türk sinema ve tiyatro oyuncusu Necati Bilgiç, Bursa’da bugün doğdu.
1954 – Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu Menderes Samancılar, Adana’da dünyaya geldi.
1956 – Türk uluslararası savaş fotoğrafçısı, gazeteci, gezgin ve belgesel yapımcısı Coşkun Aral, Siirt’te dünyaya geldi.
1956 – Jonas Salk’ın geliştirdiği çocuk felci aşısı kullanılmaya başlandı.
1958 – Türk gazeteci, yazar ve televizyon programcısı Hulki Cevizoğlu, Giresun’da bugün doğdu.
1959 – CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, Uşak’ta, sayıları bine yaklaşan kalabalığın saldırısına uğradı. İnönü, atılan taşla yaralandı.
1960 – Soğuk Savaş: U-2 Krizi – Francis Gary Powers’ın kullandığı Amerikan Lockheed U-2 casus uçağı, Sovyetler Birliği üzerinde düşürülünce diplomatik bir krizi başlattı.
1961 – Türk eğitimci ve siyasetçi, günümüz Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde dünyaya geldi.
1963 – Türk politikacı, eski Kültür ve Turizm bakanı, Anavatan Partisi eski Genel Başkanı Erkan Mumcu, Isparta’nın Yalvaç ilçesinde bugün doğdu.
1964 – Türk film yapımcısı, senaryo yazarı ve yönetmen Birol Güven, Kocaeli’nde dünyaya geldi.
TRT Kuruldu
1964 – Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), özel yasayla özerk bir kamu tüzel kişiliğine sahip olarak kuruldu.
1967 – Elvis Presley, Priscilla Beaulieu ile Las Vegas’ta evlendi.
1968 – Hürriyet Haber Ajansı (HHA) kuruldu.
1971 – Başbakan Nihat Erim, Anayasa için, “Türkiye böyle bir lüksü kaldıramaz” dedi.
1972 – Kuzey Vietnam Birlikleri, Quang Tri’yi ele geçirdi. ABD ile savaşta ele geçirdiği bu ilk büyük kent, Kuzey Vietnam’ın bütün eyalet üzerinde egemenlik kurmasını sağladı.
Türkiye’de 1 Mayıs kutlamalarının başlangıcı
1976 – 50 yıllık aradan sonra 1 Mayıs İşçi Bayramı İstanbul Taksim Meydanı’nda yapılan büyük bir mitingle kutlandı. DİSK’in (Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) düzenlediği 1976 yılı 1 Mayıs’ı, Türkiye’de kitlesel 1 Mayıs kutlamalarının başlangıcı oldu.
1976 – Paris-İstanbul seferini yapan “İzmir” uçağı Zeki Ejder adlı Türk tarafından Marsilya’ya kaçırılmak istendi.
Kanlı 1 Mayıs
1977 – İşçi Bayramı’nı kutlamak üzere çeşitli illerden İstanbul’a gelenler ile birlikte yaklaşık 500 bin kişi Taksim Meydanı’ndaki kutlamalara katıldı. İstanbul Taksim Meydanı’nda kutlanan 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamaları sırasında yaşanan olaylarda 34 kişi öldü, 136 kişi yaralandı. Olay, tarihe Kanlı 1 Mayıs olarak geçti.
1978 – Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı ve sunucu Orhan Ölmez, Antalya Manavgat’ta bugün doğdu.
1979 – İstanbul’da 1 Mayıs kutlamaları yasaklandı ve sokağa çıkma yasağı kondu. Sokağa çıkan Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran ve 1000’e yakın kişi gözaltına alındı. Behice Boran ve 330 Türkiye İşçi Partili 6 Mayıs’ta tutuklandı. DİSK’e bağlı bir grup sendika ise İzmir’de “izinli” 1 Mayıs kutlaması yaptı.
Yasal 1 Mayıs kutlaması
1980 – 12 Eylül darbesinden önce son “yasal” 1 Mayıs kutlamaları yapıldı. Sıkıyönetim altındaki İstanbul, Ankara ve İzmir’de gösteriler yasaklandı. DİSK, Mersin’de “izinli” 1 Mayıs kutlaması yaptı. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra, o zamana kadar “Bahar Bayramı” adıyla resmi tatil günü olan 1 Mayıs, çalışma günleri arasına dahil edildi.
1982 – Arjantin, Birleşik Krallık’a ait Falkland Adaları’na asker çıkardı. Britanya, Arjantin kuvvetlerine karşı saldırıya geçti.
1984 – Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) 8 ilde göreve başladı.
1985 – Tokat’ta, Tekel Sigara Fabrikası kuruldu.
1988 – Sosyalist Feminist Kaktüs dergisi yayına başladı. Derginin yazarları, Gülnur Savran, Nesrin Tura, Sedef Öztürk, Banu Paker, Şahika Yüksel, Aksu Bora, Nural Yasin, Ayşegül Berktay, Özden Dilber, Nalan Akdeniz, Fadime Tonak’tı. Dergi, Eylül 1990’a dek 12 sayı yayımlandı.
1988 – Türk karikatürist, oyuncu, gazeteci Altan Erbulak, 59 yaşında İstanbul’da öldü. (d. 1929)
1989 – İstanbul’da 1 Mayıs’ı kutlamak için İstiklal Caddesi’nden Taksim’e yürümek isteyen 2000 kişilik grup, Polis tarafından dağıtıldı. Olaylar sırasında alnından vurulan Mehmet Akif Dalcı adlı genç, bir gün sonra öldü. 400’ü aşkın gösterici gözaltına alındı.
1990 – İstanbul’un çeşitli semtlerinde yapılan 1 Mayıs eylemlerinde 40 kişi yaralandı, 2 bin kişi gözaltına alındı. Yaralılardan İTÜ öğrencisi Gülay Beceren felç oldu.
‘Maşallah’ altını
1991 – Vakıfbank, İsviçre’de bastırdığı 2 gram ağırlığında ve 999.9 saflığındaki ‘Maşallah’ altınını piyasaya sürdü. Altın, Vakıfbank şubelerinde 128 bin liradan satışa sunuldu.
1993 – Aydınlık dergisi kuruldu.
1994 – İstanbul ve Ankara’da 1 Mayıs’ı kutladıktan sonra dağılan gruplar, Polis tarafından coplandı. Sosyal Demokrat Halkçı Parti Milletvekili Salman Kaya da polisten dayak yedi. İki gün sonra, Milletvekili Salman Kaya’yı döven 3 polis ve Ankara Emniyet Müdürü Orhan Taşanlar görevden alındı.
1995 – Hırvatistan Ordusu, Batı Slavonya’yı geri almak için Bljesak Operasyonu başlattı.
1996 – İstanbul Kadıköy’de 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamaları sırasında çıkan olaylarda Dursun Adabaș, Hasan Albayrak ve Levent Yalçın isimli 3 kişi hayatını kaybetti. Olaylar sırasında gözaltına alınan, “Dördüncü Sol İnşa Örgütü” isimli örgütün militanı Akın Rençber isimli bir genç, gördüğü işkenceler sonucu 20 Mayıs’ta öldü.
1999 – Avrupa Birliği üyesi ülkelerce 1997 tarihinde imzalanan Amsterdam Antlaşması yürürlüğe girdi.
1999 – TRT internet sitesi, trt.net.tr yayına başladı.
2000 – Türk Hava Kuvvetleri; ilk saldırı, arama ve kurtarma helikopteri olan ve Fransız Eurocopter firmasınca üretilen bir adet AS 532 Cougar AL helikopterini teslim aldı.
2002 – Galatasaray ile Leeds United takımları arasındaki futbol maçı öncesinde, 2 İngiliz taraftarın ölümüyle sonuçlanan olaylara ilişkin davada, sanık Ali Ümit Demir 15 yıl ağır hapis, 6 sanık da 3 ay 20’şer gün hapis cezasına çarptırıldı.
2003 – ABD Başkanı George W. Bush, Irak’taki muharebelerin son bulduğunu açıkladı.
2003 – Bingöl’de meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki depremde; 176 kişi öldü, 521 kişi de yaralandı.
10 ülke AB’ye katıldı
2004 – Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya Avrupa Birliği’ne katılarak AB üyesi oldu. Böylece AB üye sayısı 25 ülkeye ulaştı.
2006 – ABD tarihinin en büyük grevlerinden birine tanık oldu. Göçmen yasası protesto edildi.
2006 – Porto Riko Hükümeti maddi sıkıntı nedeniyle, tüm Hükümet kuruluşlarını ve okulları kapattı.
2008 – Türkiye’de 1 Mayıs İşçi Bayramı’nı Taksim Meydanı’nda kutlamak isteyen işçi sendikaları ile onlara izin vermeyen yürütme organı arasında yaşanan gerginlik sokaklara yansıdı. Sabah 06:30’dan itibaren Şişli ve çevresinde toplanan gruplara, Polis’in müdahalesi biber gazı, gaz bombası, cop, panzer, sapan, ve tazyikli boyalı suyla oldu. CHP milletvekili Mehmet Ali Özpolat, sıkılan biber gazı nedeniyle kalp spazmı geçirdi. Pek çok örgüt üyesi olan veya olmayan vatandaş, ağır yaralarla hastaneye kaldırıldı ve geçici sakatlıklar yaşadı. Gün içinde DİSK (Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu), insanların ölmesinden korktuğu için, Taksim hedefinden vazgeçti.
2009 – 31 yıl sonra resmi olarak 5 bin kişilik bir grup, DİSK organizasyonuyla Taksim’e çıktı.
TBMM dışından atanan tek isim Davutoğlu oldu
2009 – 60. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti (AK PARTİ) kabine revizyonuna gidildi. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dış politika danışmanı Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu, Bakanlar Kurulu’nda TBMM dışından yer alan tek isim oldu.
Davutoğlu, Dışişleri Bakanlığı görevini Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığı’na atanan Ali Babacan’dan devraldı. Bülent Arınç Başbakan yardımcısı, Ali Babacan ise Ekonomiden Sorumlu Bakan olarak atandı.
2010 – 32 yıl sonra Taksim’de ilk kez izinli olarak 1 Mayıs kutlamaları yapıldı.
2016 – Nail Mavuș isimli vatandaş, saat 11:00 sıralarında TOMA’nın çarpması sonucu hayatını kaybetti.
Mayıs Ayı Takvimi
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24 – 25 – 26 – 27 – 28 – 29 – 30 – 31
Nukteler.com Facebook’ta!
