Dünya Hukuk Günü ne zaman? Türkiye’de ne zaman kutlanıyor? Hukuk Günü Tarihçesi nedir? Hukuk ve adalet kelime anlamı nedir? Hukuk ne demek? Hukuk Günü’nü neden kutlarız? Hukuk Günü’nü kim icat etti? Hukuk devleti deyiminin anlamı nedir? Dünya Avukatlar Günü Ne Zaman 2025?
Türkiye’de şu an yargı ne durumda? En son Hukukun Üstünlüğü Endeksine göre Türkiye kaçıncı sırada? Dünya’dan Hukuk Günü tarihleri ve bilgileri… ve 10 Temmuz Dünya Hukuk Gününde kullanabileceğiniz güzel mesajlar, alıntılar ve sözler
Bugün 10 Temmuz Dünya Hukuk Günü. Türkiye’de 55 yıldır kutlanan Hukuk Günü, ilk defa 1967 yılında kutlanmaya başlandı. Günümüzde herkesin ihtiyacı haline gelen hukuk kavramı, büyük küçük herkesin üzerinde önemli durması gereken bir yapı olarak karşımıza çıkıyor.
Dünya Hukuk Günü
10 Temmuz 1967’de Cenevre’de düzenlenen Hukuk Yoluyla Dünya Barışı konferansları dolayısıyla Türkiye’de bakanlar kurulu kararı ile 10 Temmuz günü Dünya Hukuk Günü olarak ilan edildi. Hukuk Günü ülkemizde ilk defa 1967 yılında kutlanmaya başlandı ve 55 yıldır kutlanıyor.
Tüm dünyada olduğu gibi bu özel gün de hukukun üstünlüğünü, demokratik ve adaletli bir devlet anlayışını ön plana çıkarmayı amaçlanmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri Hukuk Günü’nü her yıl 1 Mayıs’ta kutlar. Amerikan Barolar Birliği 1957 yılında Kanun Günü fikrini senatoya sundu ve 1958 yılında Başkan Dwight D. Eisenhower her yıl 1 Mayıs’ta kutlanmasına karar veren Hukuk Günü’nü ilan etti.
Bu özel gün, hukuk sistemine ve hukukun üstünlüğüne olan bağlılığı vurgulamak, hukukun evrensel değerlerini hatırlatmak ve hukuk devleti ilkelerinin geliştirilmesine dikkat çekmek amacıyla kutlanır. Hukuk Günü, genellikle hukuki sorunların tartışıldığı, hukuk reformları ve temel insan hakları ile ilgili etkinliklerin yapıldığı bir gün olarak değerlendirilir.
Her yıl 10 Temmuz tarihinde kutlanan Dünya Hukuk Günü 2025 yılında 10 Temmuz Perşembe gününe denk geliyor. Her yıl 5 Nisan, günü ise Avukatlar Günü olarak kutlanıyor.
Hukuk Ne Demek?
Hukuk kelimesi dilimize Arapça kökenli “hak” kelimesinden gelir. Birey, toplum ve devletin hareketlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini yetkili organlar tarafından usulüne uygun olarak çıkarılan, kamu gücüyle desteklenen, toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütününe hukuk denir.
TDK’ya Göre Hukuk Sözlük Anlamı
Toplum düzenini sağlayan ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünü, tüze.
“Hukuk daima adetlerin peşinden gider, önüne geçmez.”- P. Safa
Bu yasaları konu alan bilim:
“Kaldı ki, böyle bir hareket, milletler arası hukuka taban tabana zıttı.”- Y. K. Karaosmanoğlu.
Yasaların ceza ile ilgili olmayıp alacak verecek gibi davaları ilgilendiren bölümü.
Haklar.
(mecaz) Ahbaplık, dostluk.
Adalet Nedir?
Adaletin tanımı nedir?
Adalet kelimesinin anlamı; adil muameleyi desteklemek ve tazminat almak için yasa, namus veya standartlar tarafından verilen gücün kullanılmasıdır. Hakların hukuk veya hakkaniyet kurallarına göre kurulması veya belirlenmesi, tarafsız, hak edildiği şekilde ödül veya ceza ile doğru, adil veya yasal olanı korumak için yetki ve gücün yerine getirilmesidir.
Adalet, polisin, hakimlerin ve mahkemenin çalışmalarında olduğu gibi yasanın korunması nosyonunu içerir. Adalet kavramının arkasında denge kavramı vardır, insanların doğru, adil ve uygun olanı almasıdır.
Adâlet, davranış ve hükümde doğru olmak, hakka göre hüküm vermek, eşit olmak, adil hüküm vermek gibi anlamlara gelir.
Doğruluk ise; gerçeğe, gerçekliğe veya akla uygunluktur. Adaletli olmak, adil davranmayı gerektirir.
Hukukun Üstünlüğü Endeksi
Hukukun Üstünlüğü Endeksi (Rule of Law Index), Dünya Adalet Projesi (World Justice Project – WJP) tarafından yayınlanan ve ülkelerde hukukun üstünlüğünün ne derece uygulandığını ölçen kapsamlı bir endekstir.
Endeksin Kapsamı
Endeks, dört ana ilkeye dayanır:
- Hesap Verebilirlik: Hükümet, kamu görevlileri ve özel aktörler dahil herkesin hukuk önünde hesap verebilir olması.
- Adil Yasalar: Yasaların açık, adil, istikrarlı ve eşit uygulanabilir olması, temel hakları koruması.
- Şeffaf ve Erişilebilir Süreçler: Hukukun uygulanmasının şeffaf, öngörülebilir ve eşit bir şekilde gerçekleşmesi.
- Tarafsız Adalet: Adli kurumların bağımsız, tarafsız ve etkin olması.
Ölçüm Kategorileri
Hukukun Üstünlüğü Endeksi aşağıdaki sekiz temel gösterge üzerinden hesaplanır:
- Hükümet Gücünün Sınırlandırılması
- Yolsuzlukla Mücadele
- Açık Devlet (Şeffaf Yönetim)
- Temel Hakların Korunması
- Düzen ve Güvenlik
- Yasaların Uygulanabilirliği
- Medeni Adalet
- Ceza Adaleti
2024 Verileriyle İlk 5 ve Son 5 Ülke (Genel Sıralama)
En Yüksek Puan Alan İlk 5 Ülke:
- Danimarka
- Norveç
- Finlandiya
- İsveç
- Hollanda
En Düşük Puan Alan Son 5 Ülke:
- Kongo Demokratik Cumhuriyeti
- Kamboçya
- Venezuela
- Haiti
- Güney Sudan
Türkiye’nin Durumu
Türkiye, genellikle bu endekste orta-alt sıralarda yer almakta ve hukukun üstünlüğü ile ilgili önemli yapısal zorluklarla karşı karşıya olduğu belirtilmektedir. Türkiye’nin skorunda; adalet sisteminin bağımsızlığı, medya özgürlüğü, temel haklar ve hükümet denetimi gibi kategorilerdeki düşüşler öne çıkmaktadır.
Hukukun Üstünlüğü Endeksi, hükümetler ve sivil toplum için kritik analizler sunar ve hukuki reformlara dair somut bir rehber görevi görür.
Hukuk Devleti ne demek?
Hukukun üstünlüğü, tüm kişi, kurum ve kuruluşların “kamuya şeffaf şekilde açıklanan ve eşit olarak uygulanan, bağımsız olarak yargılanan ve uluslararası insan hakları ilkeleriyle uyumlu” yasalara karşı sorumlu olduğu bir ilkelerdir. Hukuk devleti, hükümet gücünün kullanımının kanunla sınırlandığı bir anayasal devlettir.
Hukuk devleti, hükümet gücünün kullanımının kanunla sınırlandığı bir anayasal devlettir.
Hukukun üstünlüğü ilkesine dayanan Hukuk devleti; sınırları içerisinde kamu erkinin değişmezlik ve süreklilik temeline dayalı olarak değer ve hukuk düzenine bağlı olduğu bir devlet şeklidir. Mutlakiyetçi devletlerden farklı olarak devlet gücü, vatandaşları keyfi uygulamalardan korumak amacıyla yasalar yardımıyla tanımlanır.
Modern anlayış temelindeki bir hukuk devleti bunun dışında maddi anlamda adaletli bir düzenin yaratılması ve korunmasını hedefler. Nesnel değer yargıları bireylerin öznel haklarından farklı olarak, belirlenmiş prensipler aracılığıyla kanun koyucunun sınırlanması işlevi görürler.
Hukuk Günü Mesajları ve Sözleri
“İnsansız adalet olmaz. Adaletsiz insan olur mu? Olur, olmaz olur mu? Ama, olmaz olsun” – Özdemir Asaf
Güçlünün hukukunun değil, hukukun gücünün hakim olduğu bir Türkiye dileklerimizle..
Bağımsız bir yargı, adil bir gelecek için hukuk arayışımıza devam edeceğiz. Güçlünün değil, haklının yanında olan tüm hukuk emekçilerinin Hukuk Günü kutlu olsun.
Hukukun üstünlüğünü benimseyen her koşulda adaletin yerini bulması için çabalayan hak ve adaletten yana olan hukukçuların Hukuk Günü kutlu olsun.
“İstiklal, İstikbal, Hürriyet; her şey adaletle kaimdir.” – M. Kemal Atatürk
Toplum hukuksuz var olamaz. Hukuk, toplumun bağıdır: onu yapan, koruyan ve bir arada tutan şeydir. Bu aslında sivil toplumun özüdür. – Joseph P. Bradley
Hukuka saygı istiyorsak, önce hukuku saygıdeğer hale getirmeliyiz. – Louis D. Brandeis
Yasayı çiğnemeniz gerekiyorsa, bunu iktidarı ele geçirmek için yapın: diğer tüm durumlarda ona uyun. – Julius Sezar
Yasa akıldır, tutkudan bağımsızdır. – Aristo
Hukuk, kamu vicdanıdır. – Thomas Hobbes
Hiçbir şey bir devleti kendi kanunlarını ihlal etmekten daha hızlı yıkamaz. (Thomas Clark) – Dünya Hukuk Gününüz kutlu olsun.
Adaletsiz bir yasanın kendisi bir şiddet türüdür. – Mahatma Gandhi
“Hukukta, masraftan başka hiçbir şey kesin değildir.”
“Halkın iyiliği en büyük yasadır.” – Marcus Tullius Cicero
Müslüman ülkelerdeki adaleti sorduklarında, Onlara Hz. Ömer öldü deyin! Tüm hukuk çalışanlarımızın ve hukukçuların, avukatlarımızın Dünya Hukuk Günü kutlu olsun.
- 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü
- 20 Şubat Sosyal Adalet
- Uluslararası Kadın Hakimler Günü
- 5 Nisan Dünya Avukatlar Günü
- İnsan Hakları Günü
- Uluslararası İnsani Dayanışma Günü
- 15 Mart Tüketici Hakları Günü
- Yolsuzluk Nedir? Yolsuzluk Kavramına Genel Bakış
- Kuran’da Ticaret ve İş Ahlakı
- Temmuz Ayı Belirli Günler ve Haftalar
