2025 Dünya Tüberküloz (Verem) Günü Ne Zaman? Hangi Gün? Tüberküloz Günü’nün önemi, ortaya çıkış kökeni, hikayesi ve tarihçesi nedir? Tüberküloz Günü’nü kim yarattı? İlk Tüberküloz Günü ne zaman kutlandı? Ulusal Tüberküloz Ayı hangi aydır? Dünya Tüberküloz Günü’nün rengi nedir? 2025 Dünya Tüberküloz Günü teması nedir? Verem haftası ne zaman?
24 Mart Dünya ne günü? 2025 Dünya Tüberküloz Günü nedir, ne zaman ve hangi güne denk geliyor? Neden 24 Mart verem Günü?
Peki Tüberküloz Nedir? Verem nasıl bir hastalıktır? Verem hastalığının belirtileri ve tedavisi nasıldır? Tüberküloz kendiliğinden geçer mi? Günümüzde verem hastalığı var mı? Dünyada kaç verem hastası var? Türkiye’de tüberküloz görülme sıklığı nedir?
Dünya Tüberküloz (Verem) Günü
Dünya Tüberküloz Günü, her yıl milyonlarca insanı öldüren bulaşıcı bir hastalık olan tüberküloz hakkında bilgi ve farkındalığı yaymak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından oluşturulmuştur. Tüberküloz kolayca tedavi edilebilir, ancak yıllarca uykuda ve tespit edilmeden kalabilir, bu nedenle farkındalığı yaymak önemlidir.
Dünya Sağlık Örgütü, Alman Dr. Robert Koch’un hastalıktan sorumlu bakteri olan Tüberküloz basilini keşfettiği günü anmak için 24 Mart’ı Dünya Tüberküloz Günü olarak seçmiştir.
- 24 Mart 1882’de Dr. Robert Koch, tüberküloza neden olan bakteri olan TB basilini keşfetti.
- 1921’de BCG aşısı, yapım aşamasından 13 yıl sonra ilk kez insanlarda kullanıldı.
- 24 Mart 1982’de Dünya Sağlık Örgütü, Dr. Koch’un keşfinin 100. yıldönümünü anmak için ilk Dünya Tüberküloz Günü’nü kutladı.
Tüberküloz hastalığı modası geçmiş bir rahatsızlık gibi görünebilir, ancak dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri tüberküloz ile enfekte olmuş durumdadır. DSÖ verilerine göre dünya genelinde 2 milyar insanda tüberküloz olduğu tahmin ediliyor. 2016’da 10,4 milyon kişi tüberküloza yakalandı ve 1,7 milyon tüberküloza bağlı ölüm meydana geldi.
Tüberküloz üçüncü dünya ülkelerinde daha büyük bir sorun olmasına rağmen, etkisi düşündüğünüzden çok daha yakın bir tarihe uzanıyor. 2014’te Amerika Birleşik Devletleri’nde 9.412 yeni TB vakası vardı. 2016 yılında Tüberküloz, listenin başında Kaliforniya, Teksas, New York ve Florida olmak üzere elli eyalette rapor edildi.
Verem hastalarının erken tanısı ve etkili tedavisi önemlidir. Düzenli tedavi ile haftalar içinde genellikle bulaşma biter. Düzenli ve yeterli tedavi ile de hastalık tümüyle iyileşir.
24 Mart’ta kutlanmasının nedeni ise TB’ye neden olan bakterinin keşfedildiği 1882 günü münasebetiyle seçilmiştir.
Dünya Tüberküloz Günü teması nedir?
“Evet! Tüberkülozu Sonlandırabiliriz: Taahhüt Et, Yatırım Yap, Uygula” Bu tema, tüberkülozla mücadelede liderlerin taahhütlerini eyleme dönüştürmeleri, finansmanı artırmaları ve yenilikçi çözümleri uygulamaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Küresel tüberküloz salgını ve hastalığın ortadan kaldırılmasına yönelik çabalar hakkında kamuoyunda farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl 24 Mart Dünya Tüberküloz Günü kutlanmaktadır.
Tüberkülozu sona erdirmek için yatırım yapma durumu her şeyden önce finansaldır. Ancak sıkı çalışma, kararlılık, duygu ve enerji yatırımı, bu önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalığı sona erdirmek için gereken parasal varlıklar kadar önemlidir.
Dünya Sağlık Örgütü DSÖ ayrıca, üye devletleri ilaca dirençli TB için DSÖ tarafından önerilen daha kısa tamamen oral tedavi rejimlerinin piyasaya sürülmesini hızlandırmaya çağıran ortaklarla bir harekete geçirme çağrısı yayınlayacak.
Bu yılki Dünya TB Günü teması, tüberküloza (TB) dikkat çekiyor ve 2030’a kadar tüberkülozu bitirmek ve dolayısıyla BM Sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmayı amaçlıyor: ‘Evet! Tüberküloz’u bitirebiliriz!’
2025 Dünya Tüberküloz Günü Ne Zaman?
Her yıl 24 Mart’ta küresel tüberküloz salgını (TB) ve buna yönelik çabalar hakkında halkı bilinçlendirmek, verem salgınını sona erdirme çabalarını hızlandırmak için “Dünya Tüberküloz Günü” kutlanıyor. Bu yıl ise Dünya Tüberküloz’la Mücadele Günü yada Dünya Verem Günü (World Tuberculosis Day) 24 Mart Pazartesi gününe denk geliyor.
Dünya Tüberküloz’la Mücadele Günü’nde tüm dünyada farkındalık yaratmak ve bağış toplamak için etkinlikler düzenleniyor.
- 2025 – 24 Mart Pazartesi
- 2026 – 24 Mart Salı
Mart, Tüberküloz Farkındalık Ayıdır. Tedavi edilebilir olmasına rağmen, Tüberküloz hala dünya çapında önemli bir ölüm nedenidir.
Tüberküloz Farkındalık için Kırmızı renk seçilmiştir. Tüberküloz Gününde bilincin artması ve farkındalığı yaymak amacıyla kırmızı renkte kurdele ve kıyafetler giyilir.
Verem haftası ne zaman 2025?
Tüberküloz (verem) hastalığı ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bu konuya dikkatinin çekilmesi amacıyla ülkemizde her yıl Ocak ayının ilk Pazar günü ile başlayan hafta “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” olarak belirlenmiştir.
Türkiye’de de tüberkülozla mücadele kapsamında çeşitli etkinlikler ve farkındalık çalışmaları yapılmaktadır. Örneğin, her yıl Ocak ayının ilk haftası “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” olarak kutlanmakta olup, 2025 yılında 5-11 Ocak tarihleri arasında 78. kez düzenlenecektir.
Tüberküloz Nedir ?
Sağlık Bakanlığı, Tüberküloz Dairesi Başkanlığı – Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından yapılan tanıma göre Tüberküloz (Verem); Mycobacterium tuberculosis complex’in yol açtığı, enfekte dokularda granülomların varlığı ile karakterize, başta akciğerler olmak üzere, solunum yolunu veya diğer organları tutabilen bir enfeksiyon hastalığıdır.
Tüberküloz hava yolu ile bulaşan, başta akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilen bulaşıcı bir hastalıktır ve tüm dünyada ilk on ölüm sebebi arasında yer almaktadır.
TB’li birçok insan, hastalığa yakalandıklarını bile bilmiyor. Gizli tüberküloz, tek bir semptom olmadan yıllarca uykuda kalabilir. Bu nedenle, nasıl test edilip tedavi edileceğine dair farkındalığı yaymak önemlidir. Erken teşhis, herhangi bir hastalıkta, önleme için en iyi tedavidir.
Dünyada kaç verem hastası var?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 2023 yılında dünya genelinde yaklaşık 10,8 milyon kişi tüberküloz (verem) hastalığına yakalanmıştır. Bu vakaların %56’sı beş ülkede yoğunlaşmıştır: Hindistan, Endonezya, Çin, Filipinler ve Pakistan.
2023 yılında tüberküloz nedeniyle yaklaşık 1,25 milyon kişi hayatını kaybetmiştir.
Tüberküloz, tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen, ancak uygun tedavi ile büyük ölçüde iyileştirilebilen bir hastalıktır. Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi büyük önem taşımaktadır.
DSÖ Raporu : Tüberküloz kaynaklı ölümler on yıl sonra ilk defa yükseldi
Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) yapılan açıklamada Koronavirüs salgını nedeniyle tedavisi mümkün olan bu hastalıkla mücadelede kat edilen mesafenin kaybedildiği vurgulandı.
DSÖ dünya genelinde 4,1 milyon kişide tüberküloz bulunmasına rağmen henüz hastalık tanısının konulmadığını tahmin ediyor. Bu sayı 2019 yılında 2,9 milyondu.
Tüberkülozdan ölenleri arasında 214 bin kişinin HIV pozitif olduğu rapor edildi. Sağlık kaynaklarının koronavirüsle mücadeleye yönlendirilmesi ve kısıtlamalar, ayrıca tedaviye erişimin zorlaşması nedeniyle türberkülozla mücadelede geriye gidildi.
En çok kim risk altında?
Tüberküloz çoğunlukla yetişkinleri en üretken yıllarında etkiler. Ancak tüm yaş grupları risk altındadır. Vakaların ve ölümlerin %95’inden fazlası gelişmekte olan ülkelerdedir.
Alkol kullanım bozukluğu ve tütün içimi verem hastalığı riskini sırasıyla 3,3 ve 1,6 kat artırır. 2020’de dünya çapında 0,74 milyon yeni Tüberküloz vakası alkol kullanım bozukluğuna ve 0,73 milyonu sigaraya bağlanabilir.
Belirtiler ve tanı
Aktif akciğer tüberkülozunun yaygın semptomları bazen balgamlı ve kanlı öksürük, göğüs ağrıları, halsizlik, kilo kaybı, ateş ve gece terlemeleridir. DSÖ, yüksek tanısal doğruluğa sahip oldukları ve TB ve ilaca dirençli TB’nin erken saptanmasında önemli gelişmelere yol açacağı için, TB belirti ve semptomları olan tüm kişilerde ilk tanı testi olarak hızlı moleküler tanı testlerinin kullanılmasını önermektedir. WHO tarafından önerilen hızlı testler, Xpert MTB/RIF Ultra ve Truenat testleridir.
Hastalık önleme her zaman sizinle başlar. Tüberküloz testi basittir ve bazen seyahat veya iş başvuruları için gereklidir.
Çoklu ilaca dirençli ve diğer dirençli TB formlarının ve HIV ile ilişkili TB’nin teşhis edilmesi karmaşık ve pahalı olabilir.
Özellikle çocuklarda tüberküloz tanısı koymak zordur.
- Uzun süren öksürük (2 haftadan fazla)
- Balgamda kan
- Gece terlemeleri
- Yorgunluk
- İştah ve kilo kaybı
Nasıl Bulaşır?
Tüberküloz, hasta bir kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıklar yoluyla bulaşır.
Korunma ve Tedavi:
Tüberküloz tedavi edilebilir bir hastalıktır. Aktif, ilaca duyarlı TB hastalığı, bir sağlık çalışanı veya eğitimli gönüllü tarafından hastaya bilgi ve destek sağlanan 6 aylık standart bir 4 antimikrobiyal ilaç tedavisi ile tedavi edilir. Böyle bir destek olmadan tedaviye uyum daha zordur.
- Aşı (BCG): Bebeklik döneminde verem aşısı yapılması önerilir.
- Erken teşhis: TB testleri ile erken teşhis edilmelidir.
- İlaç tedavisi: Genellikle 6 ay süren antibiyotik tedavisi uygulanır.
Aktif bir verem hastalığınız varsa, muhtemelen altı ila 12 aylık bir süre boyunca antibakteriyel ilaçların bir kombinasyonu ile tedavi edilirsiniz. Aktif Tüberküloz için en yaygın tedavi, izoniazid INH’nin diğer üç ilaçla (rifampin, pirazinamid ve etambutol) kombinasyonudur.
Bu yazılarda ilginizi çekebilir;
- Dünya Kanser Günü
- Dünya Su Günü
- Dünya MS Günü
- 2 Nisan Otizm Farkındalık Günü
- Dünya Sağlık Günü
- Nadir Hastalıklar Günü
- Mart Ayı Belirli Gün ve Haftalar
