Cemaat ile Namaz Nasıl Kılınır? Fazileti ve Önemi

Cemaat ile Namaz Nasıl Kılınır? Hangi namaz cemaatle kılınır? Cemaatle namaz kılmanın sevabı nasıl olur? Cemaatle namaz 27 derece daha sevaplı olması ne demektir?

“Cemaatle kılınan namaz, yalnız kılınan namazdan 27 derece daha faziletlidir” hadisi ile Cemaat ile namaz kılmanın önemi

Dinimizin birlik ve beraberliğin timsali olan Cemaat ile beraber 5 vakit namaz kılmanın önemi ve fazilet, nasıl kılınır ve nasıl niyet edilir? Camide, mescitte veya iki kişi dahi olsa cemaat olmanın şartları ve hükmü

Cemaatle Namaz Kılmanın Hükmü

İslâm dini birlik ve beraberliğe, cemaat olmaya büyük önem vermiştir. Günde beş vakit namazın bir arada cemaat olarak toplu halde kılınmasına teşvik edilmesi, haftada bir Cuma Namazı’nın ve senede iki kez olan Bayram namazlarının cemaatle kılınmasının gerekli görülmesi, müminlerin görüşüp helâlleşmelerine, birbirleriyle yardımlaşmalarına vesile olmak gibi bir anlam taşımaktadır.

Farz olan Namazlar ve Nafile olan Namazlar yalnız ve tek başına kılınabileceği gibi imam ile birlikte cemaatle de kılınabilir.

Erkekler için beş vakit farz namazları cami, mescit veya iki kişi de olsa cemaatla kılmak vâcib kadar kuvvetli bir sünnettir.

Cuma Namazı’nı cemaatle kılmak ise farzdır.

İki kişi de olsa cemaatle namaz kılınabilir. Onun için iki kişi bir araya gelince biri imam diğeri cemaat olarak namazı cemaatle kılmalıdırlar. İmamla birlikte akıllı bir çocuk veya kadın da olsa cemaat yapılır.

Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) cemaat ile namaz kılmanın faziletlerini ve önemini birçok hadis-i şerifinde bildirerek, ashabını ve tüm Müslümanları cemaat ile namaz kılmaya teşvik etmiştir.

Hz. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) cemaatle namazı teşvik ederek cemaatle kılınan namazın, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi veya yirmi beş derece daha faziletli olduğunu belirtmiştir (Buhârî, “Ezân”, 30; Müslim, “Mesâcid”, 42). Kendisi de hayatı boyunca cemaate namaz kıldırmış, hastalandığında ise cemaate katılarak Hz. Ebû Bekir’in arkasında namaz kılmıştır.

Cemâatle namaz, Hanefi mezhebine göre sünnet-i müekke’de; Şâfiî mezhebine göre, farz-ı kifâye yani sünnet-i müekke’de; Mâliki mezhebine göre, sünnet-i müekke’de yani farz-ı kifâye; Hanbeli mezhebi ve Dâvud ez-Zahirî’ye göre ise; farz-ı ayn’dır. (Tecrid-i Sarih Tercümesi, II, 604).

Cemaatle Namaz Kılmanın Fazileti

“Ve sen içlerinde olup da onlara namaz kıldıracak olursan, onlardan bir bölümü seninle birlikte namaza dursun, silâhlarını da yanlarına alsınlar” (Nisa Suresi 102)

Âyetinde Allah Teâlâ cihad sırasında korkulu anlarda bile cemaatle namaz kılmayı söz konusu etmektedir. Korkulu anlarda cemaatle namaz kılmanın teşvik edilmesi, normal zamanlarda cemaate riayet edilmesinin daha öncelikli ve önemli olduğunu da belirtmiş olmaktadır.

Cemaatle Namaz kılmanın fazileti ile ilgili Hadis-i Şerifler:

“Cemaatle kılınan namaz, yalnız kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir.” (Buhârî, “Ezân”, 30; Müslim, “Mesâcid”, 42)

Cuma namazı dışında en kuvvetli, faziletli cemaat namazı, sabah namazının cemaati, sonra yatsı namazının cemaati, sonra ikindi namazının cemaatidir.

Ebû Hüreyre’den rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:

“İnsanlar ilk safın sevabını bilselerdi, ön safta durabilmek için kura çekmekten başka yol bulamazlardı. Namazı ilk vaktinde kılmanın sevabını bilselerdi bunun için yarışırlardı. Yatsı namazı ile sabah namazının faziletini bilselerdi, emekleyerek de olsa bu namazları cemaatle kılmaya gelirlerdi” (Buhârî, “Ezân”, 9, 32; Müslim, “Salât”, 129, 131).

Hz. Peygamber cemaatle namazı teşvik ederek cemaatle kılınan namazın, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi veya yirmi beş derece daha faziletli olduğunu belirtmiştir (Buhârî, “Ezân”, 30; Müslim, “Mesâcid”, 42). Kendisi de hayatı boyunca cemaate namaz kıldırmış, hastalandığında ise cemaate katılarak Ebû Bekir’in arkasında namaz kılmıştır.

“Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa, gece yarısına kadar namaz kılmış sevabını alır. Sabah namazını da cemaatle kılarsa bütün geceyi namaz kılarak geçirmiş gibi sevap alır” (Buhârî, “Ezân”, 34; Müslim, “Mesâcid”, 260) buyurmuşlardır.

Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) başka bir hadis-i şeriflerinde:

“Üç kişi bir köyde veya sahrada bulunur ve cemaatle namaz kılmazlarsa, şeytan onlara hâkim olur. Öyleyse cemaatten ayrılma. Çünkü kurt ancak sürüden ayrılan koyunu yer” buyurmaktadır (Ebû Dâvûd, “Salât”, 47).

Bir diğer hadiste ise

“Nefsim kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, ateş yakılması için odun toplanmasını emretmeyi, sonra da namaz için ezan okunmasını, daha sonra da bir kimseye emredip imam olmasını, sonra da cemaatle namaza gelmeyenlere gidip evlerini yakmayı düşündüm” (Buhârî, “Ezân”, 29, 34; Müslim, “Mesâcid”, 251-254) diyerek cemaatin topluca terkedilmesinin en ağır müeyyide uygulanmasını gerektiren yanlış bir davranış olduğunu ifade etmektedir.

Hz. Peygamber, teheccüd namazında çocuk yaşta olan İbn Abbas’a imamlık yapmış ve bir hadisinde “İki kişi ve daha fazlası cemaattir” (Zeylaî, Nasbü’r-râye, II, 198) buyurmuştur.

Yirmi yedi kat sevab hadisi

Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Bir kimsenin câmide cemaatle kıldığı namaz, işyerinde ve evinde kıldığı namazdan yirmi küsur derece daha sevaptır. Şöyle ki bir kişi güzelce abdest alır, sonra başka hiçbir maksatla değil, sadece namaz kılmak üzere câmiye gelirse, câmiye girinceye kadar attığı her adım sebebiyle bir derece yükseltilir ve bir günahı bağışlanır. Câmiye girince de, namaz kılmak için orada durduğu sürece, tıpkı namaz kılıyormuş gibi sevap kazanır. Biriniz namaz kıldığı yerden ayrılmadığı, kimseye eziyet etmediği ve abdestini bozmadığı müddetçe melekler:

Allahım! Ona merhamet et! Allahım! Onu bağışla! Allahım! Onun tövbesini kabul et! diye ona dua ederler.” (Buhârî, Salât 87, Ezân 30, Büyû` 49; Müslim, Tahâret 12, Mesâcid 272. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Salât 48; İbni Mâce, Tahâret 6, Mesâcid 14)

Cemaat ile Namaz Nasıl Kılınır, Nasıl Niyet Edilir?

İki kişi de olsa cemaatle namaz kılınabilir. Onun için iki kişi bir araya gelince biri imam diğeri cemaat olarak namazı cemaatle kılabilirler. Cami de Cemaatle namaz kılarken, kişi sünnet namazlarını kendisi kılar, sadece farz namazlarda imama uyar.

Teravih Namazı, Bayram Namazı, Cuma Namazı gibi diğer kılınan namazlarda Cemaatle namaz kılarken kişi imama uyarak niyet eder ve imamla birlikte namazını kılmış olur.

Cemaatle namaz kılarken imamla birlikte namaza başlarken şöyle niyet edilir;

“Niyet ettim Allah rızası için …… namazını kılmaya uydum hazır olan imama”

• Sabah Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Sabah Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Öğle Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Öğle Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• İkindi Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için İkindi Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Akşam Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Akşam Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Yatsı Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Yatsı Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Cuma Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Cuma Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Bayram Namazı

 “Niyet ettim Allah rızası için Bayram Namazının farzını kılmaya uydum hâzır olan imama”

• Teravih Namazı

“Niyet ettim Allah rızası için Teravih Namazını kılmaya uydum hâzır olan imama”

(Teravih Namazında, cemaat imamın kaç rekat kıldıracağını bilmediğinden sadece Teravih namazını kılmaya diyerek niyet edebilir.)

Cemaatle namaz kılan kimse

•  Cemaatle kılınan namazlarda kişi niyet ederek tekbir getirir ve imama uyarak namaza başlar. Sübhaneke Duası okuyarak imamın kıraatını okumasını bekler.
• Cemaatle kılınan Öğle ve İkindi namazlarının farzlarında, imam kıraatı yani Fatiha ve namaz sûresini (zamm-ı sure) içinden okur ve cemaat de bu sûreleri okumadan, imamın kıraatı tamamlamasını bekler.
• Sabah, akşam ve yatsı namazlarının farzlarında, imam, ilk iki rekatta kıraatı dışından (yüksek sesle) yapar ve cemaat, Fatiha Sûresi’ni imam bitirince, imamla beraber içinden “amin”
• Akşam namazının 3. ve Yatsı namazının 3. ve 4. rekatlarında, imam, sadece içinden Fatiha Sûresi’ni okur, cemaat de bu sureleri okumadan, imamın kıraatı tamamlamasını bekler.
• Cemaat, imamla beraber tekbirlere katılır; secde ve rükûdaki tesbihleri, Et-Tahiyyâtü, Salli, Bârik ve Rabbenâ duâlarını

İlgili Diğer Konular

• Namaz Nasıl Kılınır?
• 5 Vakit Namaz Tablosu
• Namazda Okunan Tesbihler Dualar
• Namazda Okunan Sureler – Namaz Sureleri 

Nukteler.com’u Facebook’tan takip etmeyi unutmayın!