Diyanet İşleri Başkanlığı Kaynaklarına göre Tilavet Secdesi anlamı nedir, nasıl yapılır? Kur’an-ı Kerim’de 14 yerde bulunan secde ayetleri nelerdir? Secde Ayeti Olan Cüzler Hangileridir? Hangi surede veya surelerde secde ayeti vardır? Secde ayetleri hangi cüzde geçiyor? Tilavet nedir, Tilavet secdesinin hükmü nedir? Tilavet secdesi yapmak Farz mıdır, Sünnet midir?
Peki Secde ayeti tilavet secdesi nasıl yapılır? Tilavet secdesinde ne okunur? Kur’an-ı Kerim içerisinde yer alan bazı ayetlerin okunması yahut dinlenmesi durumunda yapılması gereken Tilavet Secdesi neden yapılır?
Tilavet Ne Demek?
Tilavet kelime anlamı olarak ezberden okuma, bir şeyi hafızadan yüksek sesle tekrarlama eylemi anlamına gelir. Genellikle de Kur’an-ı Kerim okunmasına tilavet denilmektedir.
Tilavet Secdesi Nedir?
Kuran-ı Kerim içerisinde yer alan bazı ayetleri okuduktan veya dinledikten sonra yapılması vacip olan secde türüdür.
Kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim içerisinde 14 yerde geçen ayetlerin okunması ya da dinlenmesi halinde Tilavet Secdesi yapılması gerekir.
Tilavet Secdesi nasıl yapılır?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıkladığı önemli bilgiler
Secde ayetleri namaz içerisinde değil de normal Kuran-ı Kerim okuyorken, okunurken veya dinlendiğinde namazda aranan şartlar uygulanarak tilavet secdesi yapılır. Bu şartlar; abdest, taharet, kıbleye dönmek, niyet etmek, avret yerlerinin örtülü olması gibi tilavet secdesinde de aranır. Ancak tilavet secdesinde iftitah tekbiri sünnettir.
Başta, tilâvet secdesi yapacak kişinin abdestli, taharete riayet ederek temiz ve avret yerlerinin de örtülü olması şarttır.
Tilavet Secdesinde Ne Okunur?
Secde ayetini okuyan kimse abdestli olarak kıbleye dönülür ve eller kaldırılmaksızın “Allâhüekber” diyerek secdeye varılır.
Üç kere “Sübhâne rabbiye’l-a‘lâ” denildikten sonra yine “Allâhüekber” diyerek kalkılır.
Bu secdede aslolan, yüzün yere konulması, yani secde edilmesidir. Secdeye giderken ve kalkarken “Allâhüekber” ve secde esnasında “Sübhâne rabbiye’l-a‘lâ“ denilmesi sünnettir.
Aynı şekilde secdenin oturduğu yerden değil de ayaktan yere inilerek yapılması, secde yapıp oturmak yerine ayağa kalkılması ve secdeden kalkarken “Gufrâneke rabbenâ ve ileyke’l-masîr” denilmesi müstehaptır.
Hangi Ayetlerde Tilavet Secdesi Yapılır?
Kur’ân-ı Kerimde geçen secde ayetleri, 14 tanedir. (14 yerde Secde ayeti geçmektedir)
- A’râf suresinin 206 Ayeti (1. Cüz)
- Ra’d suresinin 15 Ayeti (2. Cüz)
- Nahl suresinin 49 Ayeti (13. Cüz)
- İsra suresinin 109 Ayeti (14. Cüz)
- Meryem suresinin 58 Ayeti (15. Cüz)
- Hac suresinin 18 Ayeti (16. Cüz)
- Furkan suresinin 60 Ayeti (17. Cüz)
- Neml suresinin 25 Ayeti (19. Cüz)
- Secde suresinin 15 Ayeti (19. Cüz)
- Sâd suresinin 24 Ayeti (21. Cüz)
- Fussılet suresinin 37 Ayeti (23. Cüz)
- Necm suresinin 62 Ayeti (24. Cüz)
- İnşikâk suresinin 21 Ayeti (27. Cüz)
- Alak suresinin 19ncu ayetidir. (30. Cüz)
Tilavet Secdesi Neden Yapılır?
Farz mı, Sünnet midir?
Kuran-ı Kerim’de secdeyi açıktan emreden ve bir kısmında peygamberlerin secde ettiklerini haber veren ve bir kısmında da kafirlerin secde etmekten yüz çevirdikleri mealini taşıyan içerisinde “secde” kelimesi geçen 14 ayet-i kerime okunduğunda Tilavet Secdesi yapılır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) Kuran okurken içerisinde secde ayetleri olan ayetleri okurken secde etmiş, sahabeler de Peygamberimiz ile birlikte secde ederek alınlarını yere koymuşlardır.
Tilavet Secdesi ile ilgili olarak Peygamber Efendimiz (s.a.v) şu şekilde buyurduğu rivayet edilmiştir.
“Âdemoğlu secde âyetini okuyup secde edince, şeytan ağlar ve ‘Vay benim halime! Âdemoğlu secde etmekle emrolundu ve hemen secde etti; cennet onundur. Ben ise secde etmekle emrolundum, ama secde etmekten kaçındım, bundan dolayı cehennem benimdir’ diyerek oradan kaçar.” (Müslim, “Îmân”, 35)
Kuran-ı Kerim’deki ilgili ayetlerde secdeyi emreden âyetler okunduğunda Allah`ın emrine ittibâ etmek gerektiği için Tilavet Secdesi edilir.
Aynı zamanda peygamberlerin secde ettiklerini haber veren âyetler okunduğunda, peygamberlerin yolunda bulunduğumuzu amelimizle izhar etmek ve Cenâb-ı Hak`tan hidâyet üzere bulunmayı fiilen istemek gerektiğinden secde edilir.
Kâfirlerin secde etmekten kaçındığını bildiren diğer bir kısım âyetler okunduğunda ise kâfirlere muhalefet etmek ve onların bu isyan halinden fiilen Allah`a sığınmak gerektiği için secde edilir.
İşte bu üç kısım âyetler okunduğunda tilâvet secdesi yapmak gâyet münasip ve kulluğun haysiyetine yakışan bir ameldir.
Secde âyetini okuyan veya duyan her Müslüman kişi secde etmesi gerekir. Tilâvet secdesi, ibadet içeriğinin ötesinde bir inanç anlamı ve bağlantısı içerdiği için, abdestsiz olan kişilerin, hatta hayızlı kadınların hemen secdeye kapanmalarının mümkün hatta gerekli olduğunu söyleyenler olmuşsa da, âlimlerin çoğunluğu tilâvet secdesi için abdest şartında ısrar etmişlerdir.
Hükmü Nedir?
Tilâvet secdesi yapmak, Hanefîler’e göre vâcip, diğer üç mezhebe göre ise sünnettir. Ayrıca Secde ayetlerini deli bir kimse veya akıl bali olmayan bir çocuk okumuş ise, bunu duyanların secde etmeleri gerekmez.
Çünkü Kur’ân-ı Kerim okumanın sahih olması için okuyan kişinin iyi ile kötüyü birbirinden ayırabilen / mümeyyiz biri olması şarttır. Bilgisayar veya telefon gibi elektronik cihazlarda okunan secde ayetini işitenler de tilavet secdesi yapmalıdır.
Secde ayetinde secde yapılmazsa ne olur?
Tilavet secdesinin okunduğunda, secde yapılmazsa o ibadet eksik kalmış olur. Diğer bir ifade ile okunan Kur’an layık-ı veçhe okunmamış olur. Tilavet secdesini terk etmek; vacibi terk olduğundan günahtır. Dolayısıyla secde ayetine denk geldiğinde Tilavet secdesi yapmanın büyük sevabı vardır.
İlgili Diğer Konular
- Sehiv Secdesi nedir, nasıl yapılır?
- Namaz Nasıl Kılınır?
- Namazda okunan Tesbihler
- Hangi Namaz Kaç Rekattır?
- Teheccüd Namazı
- Kuşluk (Duhâ) Namazı
- Tesbih Namazı
- Küsûf ve Husûf Namazları
- Kaza Namazı
- Namazda Okunan Sure ve Dualar