Dünya Müzeler Günü 2025 ve Müzeler Haftası

Dünya Müzeler Günü nedir, ne zaman kutlanır? Dünya Müzeler Günü’nün önemi ve amacı nedir? Müzeler Günü kısaca nasıl ortaya çıktı, tarihçesi, kökeni nedir? Uluslararası Müzeler Günü’nün teması nedir? Ülkemizde müzeler haftası ne zaman kutlanır? Avrupa müzeler Gecesi 2025 etkinlikleri nelerdir? Müzeler Haftası’nda Hangi Etkinlikler Düzenlenir? Bugün hangi müzeler ücretsiz?

Dünya Müze Günü

Uluslararası Müze Günü (International Museum Day – IMD), her yıl 18 Mayıs’ta gerçekleşen ve müzelerin toplumdaki işlevi ve önemi konusunda farkındalık yaratmak amacıyla kutlanmakta olan küresel bir gündür.

Dünyada 1977 yılından beri kutlanmakta olan Uluslararası Müze Günü, Türkiye’de 1982 yılında kutlanmaya başlamıştır.

1977’den beri her yıl Uluslararası Müzeler Konseyi (International Council of Museums – ICOM), uluslararası müze topluluğu için eşsiz bir anı temsil eden Uluslararası Müzeler Günü’nü organize etmektedir.

Uluslararası Müzeler Günü’nün amacı, “Müzelerin kültürel alışverişin, kültürlerin zenginleştirilmesinin ve halklar arasında karşılıklı anlayışın, işbirliğinin ve barışın geliştirilmesinin önemli bir aracı olduğu” konusunda farkındalık oluşturmaktır.

Sonuçta, geçmiş ve atalarımız hakkında bu kadar çok hikaye anlatan bu kadar çok gerçek tarih parçasını başka nerede görmeyi umabiliriz? Tarih öncesi mızraklardan Mısır mumyalarına, antik Yunan heykellerinden ortaçağ zırhlarına ve ilk radyodan Birinci Dünya Savaşı sırasında savaşta kullanılan ilk uçaklara kadar müzelerde her şey var.

Ancak ne yazık ki, müzelere doğrudan erişimi olmayan ve hiç ziyaret etmemiş milyonlarca insan var.

Bunun ise birçok olası nedeni var. Belki sadece eski şeylere bakmanın sıkıcı olacağını düşünüyorlar veya belki de dünyanın geçmişte ne kadar farklı olduğunun farkında değiller ve ilgilenmek için bir neden görmüyorlar.

Müzelerin sunduğu inanılmaz miktarda somut bilgiden yararlanmamanın nedeni ne olursa olsun ve yaştan bağımsız olarak Uluslararası Müzeler Günü, eğitime en büyüleyici haliyle yatırım yapma zamanıdır.

Gerçek şu ki, eğitim önemlidir, bu nedenle Uluslararası Müzeler Günü gibi günler kendinizi ve gençlerinizi heyecanlandıracak bir şey olmalıdır.

1977’den beri her yıl dünyadaki tüm müzeler, yıl teması etrafında eğlenceli ve ücretsiz etkinlikler düzenleyerek dünyadaki müzelerin rolünü tanıtmak için bu güne katılmaya davet ediliyor.

Uluslararası Müzeler Günü’ne tüm dünyada giderek daha fazla müze katılıyor. Geçen yıl, etkinliğe yaklaşık 158 ülke ve bölgede 37.000’den fazla müze katıldı.

Çağdaş toplum üzerinde olumlu bir etkisi olan müzeler, tarihi korumak için vardır. Bir müzeyi gezmek, zamanda geriye gitmek, her şeyi binlerce yıl önce olduğu gibi deneyimlemek, farklı ırkları ve kültürleri öğrenmek gibidir.

Uluslararası Müze Günü Teması

Müzeler, çevremizdeki dünyayı dönüştürme gücüne sahiptir. Eşsiz keşif yerleri olarak, daha iyi bir gelecek inşa etmek için iki temel adım olarak, bize geçmişimizi öğretir ve zihnimizi yeni fikirlere açar.

Uluslararası Müzeler Konseyi tarafından 2023 Müzeler Günü’nün (18 Mayıs) teması “Müzeler, Sürdürülebilirlik ve Refah” (Museums, Sustainability and Well-being) olarak belirlendi.

Müzeler, topluluklarımızın esenliğine ve sürdürülebilir kalkınmasına önemli katkılarda bulunur. Güvenilir kurumlar ve ortak sosyal dokumuzdaki önemli bağlar olarak, pozitif değişimi teşvik etmek için basamaklı bir etki yaratmak üzere benzersiz bir şekilde yerleştirilmişlerdir. Müzelerin, iklim eylemini desteklemek ve kapsayıcılığı teşvik etmekten sosyal izolasyonla mücadele etmeye ve ruh sağlığını iyileştirmeye kadar BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşılmasına katkıda bulunabileceği pek çok yol vardır.

2020’den beri her yıl Uluslararası Müze Günü, Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden bir dizi Hedefi desteklemektedir. 2025’te Uluslararası Müzeler Konseyi belirlediği tema şunlara odaklanacak:

Küresel Sağlık ve Refah: Özellikle ruh sağlığı ve sosyal izolasyon ile ilgili olarak, her yaştan herkesin sağlıklı yaşamlar sağlamasını ve refahı teşvik etmesini sağlamak.

İklim Eylemi: Küresel Kuzey bölgelerde düşük karbon uygulamalarını ve Küresel Güney’ bölgelerde hafifletme stratejilerini benimseyerek iklim değişikliği ve etkileriyle mücadele etmek için acil eylemde bulunmak.

Karada Yaşam: Karasal ekosistemleri korumak, eski haline getirme ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etmek, yerli idarenin sesini ön plana çıkarmak ve ve biyoçeşitliliğin kaybı konusunda farkındalığı artırmak.

2025 Dünya Müze Günü ne zaman, hangi güne denk geliyor?

Bugün, dünyanın her yerinde her zamankinden daha fazla müze ziyaretçisi var ve bundan da fazlası, artık tarihin herhangi bir noktasından daha fazla derece düzeyinde tarih okuyan insan var.

Kültür varlıklarının tanıtılması ve tarihi eserlerinin korunmasını sağlayan müzelerin önemini vurgulamak amacıyla tüm dünyada her yıl 18 Mayıs Müzeler Günü olarak kutlanıyor. Bu yıl ise 18 Mayıs 2025 Pazar gününe denk geliyor.

• 2025 – 18 Mayıs Pazar
• 2026 – 18 Mayıs Pazartesi

Türkiye’de 1982 yılından beri her 18-24 Mayıs tarihleri arası, ICOM tarafından her yıl bir ana tema belirlenerek “Müzeler Haftası” olarak kutlanmaktadır. Bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müzeleri ücretsiz olarak ziyaret edebilmek mümkündür.

Hafta boyunca ülkemizin kültür varlıkları tanıtılır, tarihi eserlerin korunması ve gereği anlatılır. Müzeler Haftasında ülke genelinde bir çok müze ücretsiz olarak açılır, müzeler gezilerek milli kültür ve tarih bilgimiz zenginleştirilir. Hafta içinde açık oturumlar, sempozyumlar ve paneller düzenlenerek uzmanların konferans vermeleri sağlanır. Ayrıca okullarda Tabiat Varlıkları ve Müzeler köşesi hazırlanır, bu köşede müzecilikle ilgili basında çıkan yazılar sergilenir.

Müze Nedir?

Müze, dünyadaki farklı kültürlerden, toplumlardan ve doğadan her türlü belge ve tarihi eser koleksiyonlarının, tarihi, bilimsel veya sanatsal ilgiye sahip nesnelerin sergileyen bir yerdir.

Avrupa Müzeler Gecesi

Her yıl müzeler haftası kapsamında birçok müzenin saat 19:00’dan itibaren ücretsiz olarak gezilebileceği, kendilerini yeni potansiyel müşterilere tanıtmak için düzenlenen kültürel bir etkinliktir.

İlk Uzun Müzeler Gecesi 1997’de bir düzine katılımcı kurum ve sergiyle yeniden birleşen Berlin’de gerçekleşmiştir. 1997 yılından itibaren Uzun Müzeler Gecesi (Almanca : Lange Nacht der Museen) veya Müzeler Gecesi ismiyle düzenlenen etkinlikler 2005’ten beri Avrupa Müzeler Gecesi olarak tüm dünyada düzenlenmektedir.

Farklı müze türleri nelerdir?

Farklı kökenleri, değişen felsefeleri ve toplumdaki farklı rolleri göz önüne alındığında, müzeler kendilerini katı bir sınıflandırmaya tabi tutmazlar. Belirli müzeler, örneğin çocuklar, toplumlar, üniversiteler veya okullar gibi uzman bir izleyici kitlesine hitap edebilir

Bazen müzeler, özellikle istatistiksel çalışmalarda, finansman kaynaklarına göre (örneğin, devlet, belediye, kamu, özel) sınıflandırılır.

Bunun yanı sıra;

• Oyuncak müzesi
• İslami eserler müzesi
• Resim müzesi
• Heykel müzesi
• Sanat müzesi

gibi farklı müze türleri de hem ülkemizde hem de dünyada mevcuttur.

Ücretsiz Olarak Gezebileceğiniz İstanbul Müzeleri

1 – Sakıp Sabancı Müzesi / Emirgan

2 – Türkiye İş Bankası Müzesi / Eminönü

3 – Mehmet Arsay Otomobil Müzesi / Halkalı

4 – Galatasaray Müzesi / Beyoğlu

5 – Sirkeci Garı Müzesi / Fatih

6 – İstanbul Modern / Karaköy

İstanbul Modern her Perşembe, ücretsiz olarak kapılarını tüm ziyaretçilere açıyor. “Sizin Perşembeniz” uygulaması sadece Türkiye’de ikamet eden ziyaretçiler için geçerlidir.

7 – Pera Müzesi / Beyoğlu

8 – Sait Faik Abasıyanık Müzesi / Burgazada

9 – Cumhuriyet Eğitim Müzesi / Fatih

10 – Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Müzesi / Bakırköy

Müzeler Haftası’nda Hangi Müzeler Ziyaret Edilmelidir?

Müzeler Haftası boyunca tüm müzelere girişlerin ücretsiz olmasından dolayı aşağıdaki müzelerin mutlaka gezilip görülmesi tavsiye edilir.

• Şanlıurfa Müzesi
• Zeugma Müzesi
• Bodrum Su Altı Arkeoloji Müzesi
• Efes Müzesi

Google Arts & Culture

Google Arts & Culture, Dünyanın sanatını ve kültürünü herkes için çevrimiçi hale getirmek amacıyla kurulmuş kar amacı gütmeyen bir girişimdir. Dünyanın en büyük müzeleri ve ören yerleri alanlarından bazılarında sanal bir tura çıkabilir, 360˚ Street View turlarıyla ünlü yerlerin panoramik manzaralarını keşfedebilirsiniz. Dünya üzerinde herkesin her yerden kolay ve ücretsiz şekilde erişebileceği Google Arts & Culture uygulamasına gitmek için buraya tıklayabilirsiniz.

#MüzeEvinde

Bu yazılarda ilginizi çekebilir;

• 18 Mayıs Ücretsiz Müzeler listesi
• Müzede Selfie Günü
• Mayıs Ayı Özel Günler ve Haftalar