Neden bir haftada 7 gün var? İsimleri nereden geliyor?

Neden bir haftada 7 gün var? ve 7 günün olmasının sebebi nedir? Bir hafta neden 7 gün? Hafta kavramı nedir? 1 hafta 7 gün mü? 1 ay neden 4 haftadır? Haftanın 7 gününü kim buldu? Hafta içi günleri kaç tanedir? Haftanın 7 gününün adı nedir? Haftanın ilk günü pazar mı Pazartesi mi? Hafta sonu tatili nasıl ortaya çıktı?

Neden bir haftada 7 gün var?

Haftadaki gün sayısı tüm toplumlarda her zaman yedi olmamıştır. Yedi günü, diyelim ki sekiz veya beş kadar destekleyen hiçbir mantık yoktur, ancak yedi günlük hafta, her türlü değişim girişimine direnmiştir. Günler, aylar ve yılların hepsi zaman birimleri olarak anlamlıdır ve en azından kabaca Dünya’nın, ayın ve güneşin dönüşleriyle eşleşirler.

Babiller: Haftanın 7 gün olmasının en bilinen kökenlerinden biri, Babillerdir. Babiller, Güneş, Ay ve bilinen beş gezegen (Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn) ile ilişkili tanrılara tapınırlardı. Bu gezegenler, gökyüzündeki en parlak nesnelerdi ve her biri bir günle ilişkilendirilmişti. Toplamda bu göksel cisimler 7 tane olduğundan, Babiller haftayı 7 güne böldüler.

Dinî nedenler: Yahudilikte, yaratılış hikayesi Tanah (İncil’in Eski Ahit kısmında) 7 gün olarak geçer. Tanrı dünyayı 6 günde yaratır ve 7. gün dinlenir. Bu dinlenme günü Şabat (Cumartesi) olarak kabul edilir. Yahudilikten sonra Hristiyanlık ve İslamiyet de bu 7 günlük haftayı benimsemiştir.

Roma İmparatorluğu ve yaygınlaşma: Roma İmparatorluğu başlangıçta farklı takvimler kullanmasına rağmen, MS 4. yüzyılda İmparator I. Konstantin, 7 günlük haftayı resmi olarak benimsedi. Hristiyanlığın Roma’da güçlenmesiyle bu sistem tüm Batı dünyasına yayıldı.

Ancak düşündüğünüzde haftalar çok daha tuhaf gibi görünüyor. Yedi günlük bir süre, herhangi bir doğal döngüye veya aylara veya yıllara tam olarak uymaz. Ve yüzyıllardır Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar için son derece önemli bir zaman dilimi olmasına rağmen, dünyanın birçok yerindeki insanlar kabaca 150 yıl öncesine kadar bir haftanın farklı uzunluktaki diğer döngülerden bir şekilde ayrıldılar.

Dünyanın güneş etrafındaki ve ayın dünya etrafındaki hareketlerine karşılık gelen yıl ve ayın aksine, haftanın astronomik bir benzeri yoktur. Yedi gün, kabaca ayın bir evresiyle aynı uzunluktadır (yedi gün, dokuz saat), ancak herhangi bir zaman işleyişi sistemi, biriken fazladan saatler nedeniyle hızla bozulur.

Hafta sonu da oldukça yeni bir yaratımdır. 7 günlük haftada bir gün dinlenme, dünyanın birçok yerinde hala standarttır.

İşte biraz tarih…

MS 321’de İmparator Konstantin tarafından resmen kabul edilen yedi günlük hafta, binlerce yıl öncesine dayanmaktadır.

Yedi günlük hafta uygulaması, Orta Doğu’nun ilk uygarlıklarıyla başladı. Mezopotamyalı astrologlar gökyüzündeki en belirgin yedi cismin – Güneş, Ay ve çıplak gözle görülebilen beş büyük gezegen – her biri için bir gün belirlediler.

Yahudiler ayrıca Yaratılış’ta bildirildiği gibi Rab’bin evreni yaratması için geçen süreye dayalı olarak yedi günlük bir döngüyü benimsediler. Haftalarında yeni bir dinlenme için ayrılan bir gün olan Şabat’tı. Bu, bir kültürün, doğal fenomenlerle ilgisi olmayan, düzenli olarak gerçekleşen bir tatili ilk kez icat etmesiydi.

Yüzyıllar boyunca Romalılar ticari nedenlerle farklı haftaları kabul ettiler; bir haftayı pazar günleri arasındaki 8 gün olarak düşündüler. Daha sonra Romalılar haftanın günlerine Güneş, Ay ve beş gezegenin adını verdiler ki bu aynı zamanda tanrılarının da adıydı.

• Batı Afrika toplumları dört günlük bir piyasa döngüsünü tercih ettiler.
• Asurlular’da bir hafta 6 gün vardı; Mısır’da 10; Çin’de; 15.
• Eski Almanlar, birincil tanrılarının adını taşıyan beş günlük bir döngü kullandılar; bu, haftamızın Tiw (Salı), Odin (Çarşamba), Thor (Perşembe) ve Frigga (Cuma) gibi İskandinav tanrılarını onurlandırmasıyla sona erdi.

Günümüz Irak’ında yaşayan Babilliler, göklerin zeki gözlemcileri ve yorumcularıydı ve haftalarımızın yedi gün uzun olması büyük ölçüde onlar sayesinde oldu. Yedi sayısını benimsemelerinin nedeni, yedi gök cismini – Güneş, Ay, Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn – gözlemlemeleriydi.

Babilliler kamerî aylarını yedi günlük haftalara böldüler ve haftanın son günü özel bir dini önem taşıyordu. 28 günlük ay veya Ay’ın tam bir döngüsü, etkili bir şekilde yönetmek için biraz fazla uzun bir zaman dilimidir ve bu nedenle Babilliler aylarını yedi eşit parçaya ayırmışlardı.

Son olarak, Romalılar Büyük İskender’in etkisindeki toprakları fethetmeye başladıklarında, onlar da sonunda yedi günlük haftaya geçtiler. Yedi günlük haftanın resmi Roma haftası olduğuna karar veren ve MS 321’de Pazar gününü resmi tatil yapan İmparator Konstantin idi.

Ateist devrimciler, başarısız bir şekilde yedi günlük haftadan kurtulmaya çalıştılar. 1793’te Fransız Devrimi’nin liderleri, on günlük üç “on yıla” bölünmüş yeni bir takvim ürettiler. Bu asla tutmadı ve Napolyon 1805’te onu terk etti.

1929’da Sovyetler Birliği, bir gün dinlenme ile beş günlük bir hafta denedi. Geleneksel gün isimleri yerine günlere renkler verildi: sarı, turuncu, kırmızı, mor ve yeşil.

Seri üretimi sürdürmek için, her Sovyet vatandaşına farklı bir dinlenme günü tahsis edildi, böylece kocası sarı bir gün geçirirken karısı boş zamanını yeşilde geçirebilir.

Kitlesel kafa karışıklığı nedeniyle, plan 1932’de altı günlük bir hafta olarak revize edildi ve renklerin yerini sayılar aldı. 1940’a gelindiğinde, Ruslar tanıdık yedi günlük döngüye geri döndüler.

Tarih boyunca birileri her zaman daha iyi bir şey bulmaya çalışıyordu! 1936’da Milletler Cemiyeti, dünya takvimi reformu için teklifler istedi ve çoğu haftayı yeniden düzenleyen yaklaşık 200 farklı planı değerlendirdi.

Drummund, Wisconsin’den Edward Skille, “metos” adı verilen beş günlük 73 haftadan oluşan bir yıl önerdi. Haftanın günleri Ano, Beno, Ceno, Deno ve Eno olarak adlandırılacaktı.

Neden yedi günlük hafta?

365 veya 366 günlük yıllara eşit olarak bölünmez, bu nedenle tatiller yıldan yıla haftanın farklı günlerine denk gelir. Ancak insan mantıklı yaratıklar değildir.

İngiliz Parlamentosu’nun bir üyesinin 1944’te takvim reformu üzerine yaptığı bir tartışmada belirttiği gibi, “1 Nisan’da doğmak yeterince kötü, ancak birinin doğum gününün her zaman Pazartesi günü olması kesinlikle kabul edilemez.”

Tam olarak açık olmayan nedenlerle, Jülyen Takviminin MÖ 46’da tanıtılmasından sonraki bir yüzyıl içinde, sekiz günlük haftanın popülaritesi yedi günlük hafta lehine azalmaya başladı. Tam geçiş ani olmadı, yüzyıllar boyunca gerçekleşti ve bir süre, yedi günlük haftanın popülaritesi arttıkça, Roma’da hem yedi hem de sekiz günlük haftalar aynı anda kullanıldı.

7 günlük bir hafta hakkında, herhangi birinin gözlemlemesini zorunlu kılan özel bir şey yoktur; Görünüşe göre fikir, 5 ila 10 gün arasında bir zaman birimine ihtiyaç olduğu ve yedi harika bir sayı olduğu için ortaya çıktı. Şaşırtıcı olan, belki de eski tarihte yaşayanlardan başka insanların daha iyi bir şey bulamamış olmalarıdır.

Haftanın isimlerinin kökeni nerden geliyor?

Haftanın günlerinin isimleri, farklı kültürlerin mitolojilerinden, göksel cisimlerden ve tanrılardan gelmektedir. Bu isimler, özellikle Antik Roma ve Cermen gelenekleriyle bağlantılıdır ve çoğu dilde benzer kökenlere sahiptir. Aşağıda, gün isimlerinin nereden geldiğine dair açıklamalar yer almaktadır:

1. Pazartesi (Monday / Lunes / Montag)

Latince kökeni: “Dies Lunae” (Ay’ın günü) olarak bilinir. Latince’deki “Luna” Ay anlamına gelir. Eski Roma’da Ay tanrıçası Luna’ya adanmıştır.

İngilizce (Monday): “Moon’s day” yani Ay’ın günü.

Türkçe: Osmanlıca’da “pazar ertesi” yani pazar gününden sonra gelen gün anlamındadır.

2. Salı (Tuesday / Martes / Dienstag)

Latince kökeni: “Dies Martis” (Mars’ın günü). Mars, Roma savaş tanrısıdır.

İngilizce (Tuesday): İskandinav mitolojisindeki savaş tanrısı Tyr’e adanmıştır. Tyr’in günü anlamına gelen “Tiw’s day” zamanla Tuesday olmuştur.

Türkçe: Farsçadan gelen “Sêşenbe”, yani “üçüncü gün” anlamındadır. Türkçeye de “salı” olarak geçmiştir.

3. Çarşamba (Wednesday / Miércoles / Mittwoch)

Latince kökeni: “Dies Mercurii” (Merkür’ün günü). Merkür, Roma’da ticaret ve haberleşme tanrısıdır.

İngilizce (Wednesday): İskandinav mitolojisindeki tanrı Odin’e ithafen “Woden’s day” olarak adlandırılmıştır. Zamanla Wednesday şekline dönüşmüştür.

Türkçe: Farsça “Çeharşenbe”, yani “dördüncü gün” anlamındadır.

4. Perşembe (Thursday / Jueves / Donnerstag)

Latince kökeni: “Dies Iovis” (Jüpiter’in günü). Jüpiter, Roma mitolojisinde tanrıların kralıdır.

İngilizce (Thursday): İskandinav mitolojisinde gök gürültüsü tanrısı Thor’a adanmıştır. Thor’un günü anlamına gelen “Thor’s day” zamanla Thursday olmuştur.

Türkçe: Farsça “Pençşenbe”, yani “beşinci gün” anlamındadır.

5. Cuma (Friday / Viernes / Freitag)

Latince kökeni: “Dies Veneris” (Venüs’ün günü). Venüs, Roma’da aşk ve güzellik tanrıçasıdır.

İngilizce (Friday): İskandinav mitolojisinde aşk tanrıçası Freya’ya adanmıştır. Freya’nın günü olan “Freya’s day” zamanla Friday olarak değişmiştir.

Türkçe: Arapça kökenli olan “cuma”, toplanma günü anlamına gelir. Müslümanlar için kutsal kabul edilen Cuma namazı bu gün kılınır.

6. Cumartesi (Saturday / Sábado / Samstag)

Latince kökeni: “Dies Saturni” (Satürn’ün günü). Satürn, Roma mitolojisinde tarım ve hasat tanrısıdır.

İngilizce (Saturday): “Saturn’s day” yani Satürn’ün günü.

Türkçe: “Cuma ertesi” anlamına gelir, yani cuma gününden sonra gelen gün.

7. Pazar (Sunday / Domingo / Sonntag)

Latince kökeni: “Dies Solis” (Güneş’in günü). Güneş, birçok kültürde önemli bir sembol olmuştur.

İngilizce (Sunday): “Sun’s day” yani Güneş’in günü.

Türkçe: Farsça’da “bazar”, ticaretin yapıldığı gün anlamına gelir. Pazar, alışveriş yapılan gün olarak adlandırılmıştır.

Özetle, haftanın günleri hem gök cisimlerine (Güneş, Ay, gezegenler) hem de tanrılara adanmıştır. Avrupa dillerindeki isimler mitolojik figürlerden etkilenmişken, Türkçede ve bazı diğer dillerde isimler daha çok Farsça ve Arapça kökenlidir.

Bir Yılda Kaç Hafta Vardır?

52 hafta bu, normal bir yıldaki ortalama hafta sayısıdır. 52 tam hafta güzel bir yuvarlanmış sayı olsa da, somut gerçekler aslında bize daha kesin bir sayı veriyor. Bir yıldaki gerçek hafta sayısı tam ondalık noktasına kadar 52.143 haftadır. Bu demektir ki normal bir yılın aslında fazladan bir günü vardır.

Bu sayma yöntemleri, ülkeler ve saat dilimleri arasında çalışmayı kolaylaştırmak için standartlaştırılmıştır. Sistem, Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından devreye alınmıştır. ISO 8601, kuruluşun standartlaştırılmış küresel takviminin adıdır. Bu tür standart sistemler, hem kurumsal hem de uluslararası iletişim ve işbirliği çabalarındaki belirsizliği ortadan kaldırır.

İslami Kavrama Göre Hafta

İslam inancına göre haftanın yedi günü kavramı, Allah’ın kâinatı yaratmasıyla başlamıştır. Ebû Hüreyre (ra), Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in şöyle dediğini rivayet etmiştir:

“Yüce Allah, “Allah toprağı Cumartesi günü yarattı. Ondaki dağları Pazar günü yarattı, ağaçları Pazartesi günü yarattı. Mekruhları Salı günü yarattı. Nuru Çarşamba günü yarattı ve onda hayvanları Perşembe günü yaydı. Hazreti Âdem (Aleyhisselam)’i Cuma günü ikindi vaktinden sonra, ikindi ile gece arasındaki gündüz vaktinin en son saatinde en son mahlûk olarak yarattı.”

Bu hadis, âlemin yaratılması işinin Cumartesi günü başladığını belirtmekte ve böylece Yahudilerin “Pazar günü başladı” iddiası reddedilmiş olmaktadır.

Hafta kelimesi ne demek, anlamı nedir?

Türkçe anlamıyla hafta kelimesi takvimde, birbiri ardınca gelen yedi günü kapsayan, yapay olarak tasarlanmış ve astronomik bir temeli olmayan bir zaman birimidir. Aynı zamanda Hafta, Türkçe’de “yedili şey, yedi günlük süre” anlamına gelir. Kelime Farsça “hafte” هفته sözcüğünden Türkçe’mize alıntılanmıştır.

Türkçe’de haftanın günlerinin isimleri Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe, Cuma, Cumartesi ve Pazar’dır. “Hafta”

Hafta Sonu Kavramı

Hafta sonu kavramı, çalışmaya değil Tanrı’ya adanmış bir gün olan Şabat’ın dini konseptinden gelişti ve 20. yüzyılda modern zamanlara kadar kabul edilmedi.

Yahudi geleneğinde Şabat, Cuma gün batımından Cumartesi gün batımına kadardır. Çoğu Hıristiyan sonunda Pazar gününü ibadet ve dinlenme günü olarak kabul etti.

Peki ya Cumartesi?

İki günlük hafta sonu, daha kısa bir çalışma haftası için kampanyalarla birlikte gelişti. 18. ve 19. yüzyıl Britanya’sındaki işçiler, gün ışığına ve çiftliğin taleplerine bağlı olan çiftçiliğin aksine, sanayileşmenin zorlu çalışma koşullarından daha uzun aralar talep etmeye başladılar.

Amerika Birleşik Devletleri’nde standart çalışma haftası Pazartesi günü başlar ve haftada 40 saat olmak üzere Cuma günü sona erer, Cumartesi ve Pazar hafta sonu günleridir.

Çin’de, Pazartesi-Cuma arası beş günlük bir çalışma haftası vardır ve öncesinde Cumartesi günü çalışma standarttır. Çin’de iki günlük Cumartesi-Pazar hafta sonu 1 Mayıs 1995’te başladı.

Fas, bir İslam ülkesi olmasına rağmen birçok Orta Doğu ülkesinde uygulanan çalışma haftası zamanlarını takip etmiyor. Fas’ta standart çalışma haftası Pazartesi’den Cuma’ya kadardır ve Cumartesi ve Pazar günleri resmi tatillerdir.

Hindistan’da çoğu ofis işi için standart çalışma haftası Pazartesi günü başlar ve Cumartesi günü sona erer. Çalışma programı haftada 48 saat olup, Pazar günü dinlenme günüdür. Bununla birlikte, çoğu devlet dairesi ve yazılım endüstrisi, beş günlük bir çalışma haftasını takip eder.

İran’da standart çalışma haftası Cumartesi günü başlar ve Perşembe günü sona erer. Perşembe günleri genellikle yarım gün çalışma günleridir.

İsrail’de standart çalışma haftası, yasanın öngördüğü şekilde 42 saattir. Tipik çalışma haftası, standart olarak günde 8,4 saat ile Pazar’dan Perşembe’ye beş gündür ve bunun dışındaki her şey fazla mesai olarak kabul edilir.

Japonya’da standart iş çalışma haftası, haftada 40 saat olmak üzere Pazartesi günü başlar ve Cuma günü sona erer. Bu sistem 1980 ile 2000 arasında yaygınlaştı.

İslam’da Cuma, Cuma namazlarının kılındığı haftalık namaz günüdür. Bu nedenle Orta Doğu ülkelerinin çoğu ve çoğunluğu Müslüman olan diğer bazı ülkeler Perşembe ve Cuma günlerini hafta sonu olarak kabul ederlerdi. Bununla birlikte, bu hafta sonu düzenlemesi, çoğunluğu Müslüman olan önemli sayıda ülke tarafından artık uygulanmamaktadır

Endonezya, Lübnan, Türkiye, Tunus ve Fas gibi nüfusun çoğunluğu Müslüman olan veya önemli ölçüde Müslüman nüfusa sahip diğer ülkeler Cumartesi-Pazar hafta sonunu takip eder. Cuma günleri iş günü olduğu halde, ibadete vakit ayırmak için uzun bir öğle tatili verilir.

Osmanlıda (1820’lerde), zaman zaman pazartesi veya perşembe günleri hafta tatili olarak kabul edilmişti. Osmanlı Devleti’nin son yıllarında ise, okullarda, perşembe günü öğleden sonra başlayan ve cuma günü dahil olmak üzere birbuçuk gün tatil yapılırdı.

Türkiye’de 27 Mayıs 1935 gün ve 239 sayılı “Ulusal Bayram ve genel tatiller” yasasıyla, Cuma günü olan hafta sonu tatil Pazar gününe alındı. Osmanlı Devleti’nde halka yönelik resmî bir hafta sonu tatil günü yoktu. Sadece merkez teşkilatlarda, belli aralıklarla pazartesi veya perşembe günleri hafta tatili olarak kabul ediliyordu.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir;

• Artık yıl ve artık gün nedir?
• 7 sayısının Gizemi
• Hicri Takvim Nedir?