Dünya Başörtüsü Günü 2024

Dünya Başörtüsü Günü nedir, ne zaman kutlanır? Neden böyle bir gün var? Dünya Tesettür Günü’nün amacı nedir, neden kutlanıyor? Dünya Hicab Gününü kim başlattı, neden ilan edildi? Nazma Khan kimdir? Dünya Başörtüsü Günü’nün (World Hijab Day) tarihçesi, kökeni nedir?

İslam’da Tesettür, Hicab ne demek, anlamı nedir? Tesettür İslam’da şart mı?

Dünya Başörtüsü Günü

1 Şubat dünya kadınları açısından bir empati günü. Bugün tüm dünyada “Hijab Günü” olarak kutlanıyor. Bu özel günün amacı tesettürlü kadınların yaşadıklarına tanıklık etmek ve tüm dünya kadınları arasında anlayış ve dayanışmayı güçlendirmek

Dünya Başörtüsü Günü veya Dünya Tesettür Günü, başörtüsü takan Müslüman kadınları onurlandırmak ve başörtülü Müslüman kadınlar ile gayrimüslimler arasında hoşgörü ve anlayışı güçlendirmeyi amacıyla her yıl 1 Şubat’ta kutlanmaktadır.

Aynı zamanda, çeşitli köken ve inançlara sahip kadınları başörtüsü takmaya ve takmanın nasıl bir şey olduğunu görmeye teşvik etme günüdür. Müslüman kadınlar başörtüsü takarak tevazularını korurlar. Birçoğu da kendilerini erkek tacizinden korumak için kullanıyor.

Başörtüsü takmak, kutsal dini inançlardan kaynaklanmaktadır. Tesettür, Müslüman kadınların genellikle yakın ailelerinin bir parçası olmayan erkeklerin yanındayken giydikleri bir baş ve göğüs örtüsüdür. Tesettür, fiziksel aksesuardan çok daha fazlasını temsil eder; aynı zamanda İslam’a bağlılığı temsil eder.

‘Tesettür’ terimi, bir başörtüsü gibi görünmesine rağmen örtünmek, gizlenmek veya ‘perde’ anlamına gelir ve ölçüleri dinen belirlenmiş örtünme yükümlülüğünü ifade eder. Hicab Arapça’da ‘örtü’ anlamına gelir ve genellikle tevazu anlamına gelir. Diğer örtü türleri arasında çarşaf, şeyla, burka, khimar ve peçe sayılabilir.

Günümüzde çeşitli renk ve stillerde tesettür uygulamalaları mevcuttur. Kadınların sadece yakın ailelerinden olmayan erkeklerin yanında başörtüsü takmaları zorunlu olsa da, birçok Müslüman kadın kültürel dayanışmayı teşvik etmek için başörtüsü takmayı tercih ediyor. Bazıları ise başörtüsünü dini bir gereklilik olarak algılamalarına göre seçim yapıyor. İran ve Suudi Arabistan gibi ülkeler dışında başörtüsü takmak bir tercih meselesidir.

Dünya Tesettür Günü Tarihçesi

1 Şubat 2013’te Nazma Khan, ilk Dünya Başörtüsü Günü’nü (World Hijab Day) ilan etti. Khan, New York City’den Müslüman bir kadındır. Tüm kadınların bir günlüğüne başörtüsü takmasına izin vererek, dini anlayış ve hoşgörüyü geliştirmeyi amaçlıyordu.

Khan, New York’ta bir çocukken, özellikle 11 Eylül (2001) saldırılarından sonra okula başörtüsü taktığı için pek çok önyargıyla karşı karşıya kaldı. Bu günü kurarak bu ayrımcılığa son verebileceğini umuyordu.

New York’ta Müslüman bir göçmen olarak büyüyen Nazma Khan, başörtüsü nedeniyle sürekli ayrımcılığa maruz kaldı. Tek kelime İngilizce bilmeyen bu genç kız, başörtüsü taktığı için diğer öğrenciler hatta öğretmenleri tarafından alay konusu haline geldi. Türlü hakaretlere maruz kalarak başörtüsünden vazgeçmeye zorlandı.

2013 yılında başörtülü kadınlara yönelik ayrımcılık, bağnazlık ve önyargılarla mücadele etmek için ‘Dünya Başörtüsü Günü’ (World Hijab Day – WHD) adlı küresel bir hareket başlattı.

2021’de Nazma Khan, Müslüman erkek ve kadınların tarih boyunca dünyaya katkılarını onurlandırmak ve İslamofobiyi küresel olarak ortadan kaldırmak için Uluslararası Müslüman Tarihi Ayı’nı kurdu. New York Eyalet Senatosu, Mayıs 2021’i New York Eyaleti için Müslüman Tarih Ayı olarak Senato kararı ile ilan etti.

Ayrıca Nazma Khan, 2022 yılında Türkiye’de düzenlenen 5. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi’nde konuk konuşmacı olarak seçilerek başörtüsü takan Müslüman kadınların kamuda ve işgücü piyasasında maruz kaldıkları ayrımcılığa dikkat çekti. Aralarında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bulunduğu çok sayıda seçkin konuşmacı ve onur konuğu arasında yer aldı.

2017’de New York Eyaleti, Dünya Başörtüsü Günü ilan etti ve Birleşik Krallık (İngiltere) Başbakanı Theresa May, Avam Kamarası’nda bu olayı anmak için düzenlenen bir etkinliğe katıldı. 2021’de Filipinler Temsilciler Meclisi, İslami geleneğin daha iyi anlaşılmasını ve kabul edilmesini teşvik etmek için 1 Şubat’ı Ulusal Başörtüsü Günü olarak belirledi.

Dünya Tesettür Günü ya da daha çok bilinen adıyla Dünya Hicab Günü şu anda dünya genelinde 190 ülkede kutlanıyor.

Başörtüsü İslam’da şart mı?

Pek çok Müslüman, ergenlik çağına gelen her Müslüman kadının başörtüsü takmasının zorunlu olduğuna inanır. Başörtüler birçok biçimde olabilirken, tesettür genellikle özellikle baş, boyun ve göğse sarılan, saçı ve boynu örten ancak yüzü görünür bırakan bir kumaşa atıfta bulunur.

Modern Müslüman akademisyenler, başörtüsü takmanın bir tercih meselesi olduğuna dair birçok güçlü iddiaya rağmen, başörtüsü kısıtlamalarına bağlı kalmanın İslam hukuku tarafından gerekli olduğunu düşünüyor.

Türkiye Diyanet Vakfı Kadın Faaliyetleri Müdürü Ayşe Sucu, Kuran-ı Kerim’de başörtüsü ile ilgili ayette örtünme şekliyle ilgili bir açılım olmadığını söylüyor.

Kuranda başörtüsü geçiyor mu?

Kur’an-ı Kerim’de başörtüsü Nur suresi 31. âyetinde geçmektedir. “Kadınlar, başörtülerini, göğüslerinin üzerinden bağlasınlar; yani başörtüleriyle göğüslerini de örtsünler” mealindeki bu âyette geçen “humur” kelimesi, başörtüsü manasına gelen “hımâr” kelimesinin çoğuludur.

Mümin kadınlara da söyle: Gözlerini (harama bakmaktan) korusunlar; namus ve iffetlerini esirgesinler. Görünen kısımları müstesna olmak üzere, zinetlerini teşhir etmesinler. Başörtülerini, yakalarının üzerine (kadar) örtsünler. Kocaları, babaları, kocalarının babaları, kendi oğulları, kocalarının oğulları, erkek kardeşleri, erkek kardeşlerinin oğulları, kız kardeşlerinin oğulları, kendi kadınları (mümin kadınlar), ellerinin altında bulunanlar (köleleri), erkeklerden, ailenin kadınına şehvet duymayan hizmetçi vb. tâbi kimseler, yahut henüz kadınların gizli kadınlık hususiyetlerinin farkında olmayan çocuklardan başkasına zinetlerini göstermesinler. Gizlemekte oldukları zinetleri anlaşılsın diye ayaklarını yere vurmasınlar (Dikkatleri üzerine çekecek tarzda yürümesinler). Ey müminler! Hep birden Allah’a tevbe ediniz ki kurtuluşa eresiniz.  Nûr Sûresi 31. Ayet

Burka nedir?

Bir burka, tüm yüzü ve vücudu örten, ön taraftan kapalı, giyenin önünü görmesi için yüz kısmı kafesli çarşaftır. Burka giyenlerin yüzleri tamamen örtülü ve gözleri file bir bezle kapatılmıştır.

Dünya Tesettür Günü Neden Önemli?

Dünya Hicab Günü, tüm dünyadaki Müslüman kadınları etkileyen sorunlar hakkında farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Halkın algısının günlük yaşamları üzerindeki etkilerine ışık tutuyor.

Bu, başörtüsüyle ilgili yaygın yanlış kanılara meydan okumak için bir fırsattır. Kutlama, başörtüsünü İslam inancı dışındaki insanlarla ilişkilendirir.

Dünya Başörtüsü Günü, tüm ırk ve dinlerden insanların Müslüman kadınlara destek göstermeleri için de bir fırsattır. Toplumun bir araya gelip farklı dinleri kutlayabilmesi önemlidir.

2024 Dünya Tesettür Günü Ne Zaman?

Başörtüsü takmayı ve tevazu içinde yaşamayı seçen milyonlarca Müslüman kadının tanınması amacıyla her yıl 1 Şubat Dünya Tesettür (Başörtüsü-Hicab) Günü olarak kutlanıyor.

• 2024 – 1 Şubat Perşembe
• 2025 – 1 Şubat Cumartesi
• 2026 – 1 Şubat Pazar
• 2027 – 1 Şubat Pazartesi

Hareketin web sitesi WorldHijabDay.com’a göre, bu günün amacı basit ama üç yönlü: daha iyi farkındalık, daha fazla anlayış ve daha barışçıl bir dünyaya öncülük etmek. Yaşasın kadın dayanışması…

Bu yazılar da ilginizi çekebilir;

• Şubat Ayı Özel Gün ve Haftalar