Basiret Anlamı Nedir, TDK’ya Göre Ne Anlama Gelir?

Basiret anlamı nedir? TDK’ya göre Basiret kelime ve sözlük anlamı ne demek? Dinde Basiret ne demek? Din Kültürü ve İslam dinine göre ne anlama geliyor? Basiret sahibi olmak ne demektir? Basiretli yaşamak ne demek? Basiret kelimesinin cümle içerisinde doğru kullanım örnekleri ve yazılışı

Basiret Anlamı

Basiret, Arapça kökenli bir kelime olup Türkçede “ileri görüşlülük, anlayış, sezgi ve doğruyu yanlıştan ayırma yeteneği” anlamlarına gelir. Bu kavram, olayları sadece yüzeysel olarak değil, derinlemesine kavrama, olası sonuçlarını öngörme ve doğru kararlar verme becerisini ifade eder.

Genellikle olaylara veya durumlara yüzeysel bir bakışla yaklaşmak yerine, derinlemesine düşünmeyi ve olayların arka planını görebilmeyi ifade eder. Basiret sahibi bireyler, yaşamın karmaşık meselelerini anlayabilme ve bunlara karşı sağduyulu bir yaklaşım geliştirebilme yetisine sahiptirler.

Bu kavram, özellikle İslam kültüründe önemli bir yer tutar; çünkü basiret, kişinin doğru kararlar alabilmesi ve hayatı daha iyi kavrayabilmesi için gerekli bir erdem olarak görülür. Basiretsiz bir yaklaşım, genellikle yanıltıcı sonuçlara yol açabilirken, basiret sahibi olmak, insanları daha sağlıklı düşünmeye ve doğru yargılara yönlendirebilir. Dolayısıyla, basiret, hem bireysel yaşamda hem de toplumsal ilişkilerde büyük bir değer taşır.

TDK’ye Göre Basiret:

Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre basiret şu şekilde tanımlanır:

Anlayış, sezgi, akıl, kavrayış.

Dini ve Manevi Bağlamda Basiret:

Basiret, İslam dünyasında özellikle manevi bir derinlik ve Allah’ın lütfettiği bir içsel kavrayış olarak değerlendirilir. Bu bağlamda, basiret sahibi bir kişi, hakkı batıldan ayırt edebilen, doğruya yönelen ve hikmetle hareket eden kişi olarak görülür.

Kur’an’da ve hadislerde basiret, kişinin kalbi ve aklı ile doğruyu görebilmesi olarak tanımlanır.

Günlük Kullanımı:

Basiret, genelde kişinin ileri görüşlülüğü ve sağduyulu karar verme yeteneği ile ilişkilendirilir.

Örnek Cümleler:

• “Basireti sayesinde tehlikeyi erkenden fark etti.”
• “Basiretini kaybeden insan doğruyu bulmakta zorlanır.”
• “Basiretli bir kişi, olayların ardındaki gerçekleri görebilir.”
• “Onun basireti sayesinde tehlikeyi önceden fark edip önlem alabildik.”
• “Basiretli bir lider, hem çalışanlarının hem de şirketin geleceğini düşünür.”
• “Basireti sayesinde kriz anında doğru kararlar verdi.”
• “Basiret sahibi insanlar, genellikle daha bilinçli ve temkinlidirler.”

Feraset ve Basiret Arasındaki Fark:

• Feraset: Daha çok sezgiye ve anlık anlayışa dayanır; kişinin başka birinin niyetini ya da iç dünyasını hissetmesi anlamına gelir.
• Basiret: Uzun vadeli düşünme ve olayları derinlemesine analiz etme yeteneğini ifade eder, genelde ileri görüş ve hikmet anlamları taşır.

Kuran’da Basiret geçiyor mu?

Evet, Kur’an’da “basiret” kelimesi geçer ve bu kavram insanın doğruyu görme, anlama ve hikmetle kavrayabilme yeteneğini ifade eder. Arapça kökenli bu kelime, maddi anlamda gözle görmeyi değil, manevi anlamda bir kavrayışı ifade eder. “Basiret” insanın kalbi, zihni ve ruhuyla hakikati anlayıp görmesi, Allah’ın işaretlerini fark etmesi anlamında kullanılır.

Örnek Ayetler:

En’am Suresi 104. Ayet:

“Rabbinizden size basiretler (gönül gözünü açan deliller) geldi. Artık kim basiretiyle görürse kendi lehine, kim kör olursa da kendi aleyhinedir…”

Yusuf Suresi 108. Ayet:

“De ki: İşte benim yolum budur; ben bir basiret üzere Allah’a çağırıyorum.”

Bu ayetlerde “basiret”, kişinin akıl ve kalp gözüyle doğruya yönelmesi anlamına gelir. Kur’an, insanları basiretli olmaya, tefekkür etmeye ve hakikati görmeye teşvik eder.

Basiret, aynı zamanda insanın hikmetle hareket etmesini ve ahlaki seçimlerde doğru kararlar verebilmesini sağlayan bir manevi yetkinliktir. Bu yüzden İslam düşüncesinde oldukça önemli bir kavramdır.

Özet:

Basiret, kişinin sadece zekasını değil, aynı zamanda vicdanını, ruhsal sezgisini ve stratejik aklını kullanarak doğru ve hikmetli bir şekilde hareket etmesini sağlayan değerli bir yetenektir.

• Fetanet Ne Demek?
• Feraset Anlamı Nedir?
• Fıtrat Anlamı Nedir?
• Âmin Ne Demek?
• Ahlak ne demek? TDK Anlamı nedir?
• Müşfik anlamı nedir?