14 Ekim Dünya Standartlar Günü 2024

Dünya Standartlar Günü nedir, ne zaman kutlanıyor? Standart veya standardizasyon ne demek, anlamı nedir? Dünya Standartlar Günü neden önemlidir?

12 Ekim 2024

0 156 5 dakika okuma süresi

Dünya Standartlar Günü nedir, ne zaman kutlanıyor? Standart veya standardizasyon ne demek, anlamı nedir? Dünya Standartlar Günü neden önemlidir? 14 Ekim Dünya ne günü? Dünya Standartlar Günü’nün ve standardizasyonun tarihçesi nedir, nasıl ortaya çıktı, ilk ne zaman kutlandı? 2024 Dünya Standartlar Günü teması belli oldu mu?

İşte 2024 Dünya Standartlar Günü (World Standards Day): Tarihi, amacı, önemi ve bilmeniz gereken her şey…

Dünya Standartlar Günü

Uluslararası ticareti kolaylaştırmaya yardımcı olan standartlar oluşturan uluslararası kuruluşların olmadığı bir yerde dünyanın nasıl görüneceğini hayal edin. Dünya Standartlar Günü, dünyanın ulusal standartlardan uluslararası standartlara kadar bizi en çok etkileyen standartları yansıtmasına yardımcı olur.

Her yıl 14 Ekim’de gerçekleşen Dünya Standartlar Günü (WSD), standardizasyonun önemi konusunda farkındalığı ve anlayışı artırmak için bir fırsat sunuyor. Bu, her yıl küresel toplumu güçlendirmek için kampanya unsurları geliştiren Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC), Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) ve Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin (ITU) ortak bir girişimidir.

Dünya Standartlar Günü, ürünlerin küresel standardizasyonuna duyulan ihtiyaç ve bunun dünya ekonomisi için önemi konusunda daha iyi, daha adil ve daha sürdürülebilir bir dünya amacıyla oluşturulmuştur.

Standartlar günlük hayatımızın neredeyse her alanına dokunuyor. Ürün ve hizmetlerin beklediğimiz şekilde çalışmasını sağlayarak hayatı daha güvenli ve daha keyifli hale getirirler. Standartlar, Birleşmiş Milletlerin 2030 Gündemine ulaşmak ve daha adil, daha sürdürülebilir bir dünya yaratmak için gereklidir.

Bu günün temel amacı, küresel ekonomide standardizasyonun önemi konusunda farkındalık yaratmak ve endüstrileri düzenlemektir.

Bu gün, dünyanın her yerinden profesyonellerin ve bilim adamlarının standartlar oluşturan kuruluşlar içinde gönüllü standartlar oluşturma konusundaki başarılarını onurlandırmak için etkinliklerle kutlanır, örneğin:

Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO)
Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC)
Amerikan Makine Mühendisleri Derneği (ASME)
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)
Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (IEEE)
Türk Standartları Enstitüsü (TSE)

Tüm standartlar sistemi, birlikte çalışarak ve insanları sürdürülebilirlik zorluklarıyla yüzleşmek için çözümlerle güçlendirerek işbirliği üzerine kuruludur.

Dünya Standartlar Günü Teması

Sosyal dengesizlikleri ele almayı, sürdürülebilir bir ekonomi geliştirmeyi ve iklim değişikliği hızını yavaşlatmayı hedefleyen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) doğrultusunda Dünya Standartlar Günü’nün 2024 teması “Daha İyi Bir Dünya İçin Ortak Vizyon” (SHARED VISION FOR A BETTER WORLD) olarak belirlenmiştir.

Sosyal dengesizlikleri gidermeyi, sürdürülebilir bir ekonomiyi geliştirmeyi ve iklim değişikliği hızını yavaşlatmayı öngören Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, herkes için sağlıklı yaşamların sağlanmasına ve refahın desteklenmesine odaklanıyor.

Standardizasyon sistemi, kamu ve özel sektörden ulusal ve uluslararası temsilcilere; tüketicilere, endüstriye, hükümetlere, akademi ve sivil toplum kuruluşlarına kadar tüm paydaşların birlikte çalıştığı durumlarda en büyük etkiye sahiptir.

Bu hedeflere ulaşmak için birçok kamu ve özel ortağın işbirliği ve uluslararası standartlar ve uygunluk değerlendirmesi de dahil olmak üzere mevcut tüm araçların kullanılması gerekir.

Barış, refah ve hem insanların hem de gezegenin refahı için Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ile uyumlu olan her bir SKH, acil bir eylem çağrısı niteliğindedir ve bunlara ulaşmak hepimizin ortak çabasını gerektirir.

Uluslararası Standartlar hepimizin arkasında durabileceğimiz pratik çözümler sunar. Uluslararası standartları kullanarak çözümün bir parçası olursunuz.

SDG 9, dayanıklı altyapı inşa etmeye, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi teşvik etmeye ve inovasyonu desteklemeye odaklanıyor.

Uluslararası Standartlar küresel ilerlemenin omurgasıdır. Birlikte çalışabilirliği, güvenliği ve sürdürülebilirliği garanti altına alarak, yapay zeka aracılığıyla inovasyonu hızlandırmak için küresel iş birliğini teşvik eder.

Tarihçesi

Standart ve standardizasyon olgusu insanlık tarihi kadar eskidir. Standartlar; ürün veya hizmetler için kalite ve güvenlik alt yapısını oluşturmak, üretim süreçlerini iyileştirmek, teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak, ticari engelleri kaldırmak, yeni pazarlara ulaşılmasını sağlamak, çevre ile birlikte sağlığı korumak için tüm dünyanın kullandığı ortak dili simgeler.

Dünya Standartlar Günü’nün tarihi, sonraki yıllarda Uluslararası Standardizasyon Örgütü’nün (ISO) kurulmasını doğuran 1946’da Londra’da yapılan bir toplantıya kadar uzanır. Tarih, 1956’da Londra’da standardizasyonu kolaylaştırmak için uluslararası bir organizasyon oluşturmaya karar veren 25 ülkeden delegelerin ilk toplantısını işaretlemek için seçildi. ISO bir yıl sonra 1947’de kuruldu. Ancak Dünya Standartlar Günü ilk olarak 14 Ekim 1970 tarihinde kutlandı.

23 Şubat 1947’de üye ülkelerin ulusal standart kuruluşlarından temsilcilerden oluşan ve standardizasyonun düzenleyici ve kolaylaştırıcı sorumluluğunu üstlenen Uluslararası Standardizasyon Örgütü (International Organization for Standardization – ISO) kuruldu. Merkezi Cenevre, İsviçre’dedir.

40 yıllık teknik standartlar geliştirdikten sonra ISO, 1987 yılında ürünler ve teknolojiler için ilki ISO 9000 Kalite Yönetim sistem standartları olarak bilinen süreç standartlarına geçiş yaptı.

Türk Standartları Enstitüsü (TSE), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde hazırlanan tüzük ile 16 Ekim 1954 tarihinde kurulmuştur. Enstitü, 26 Mayıs 1955 tarihinde International Organization For Standardization-ISO’ya ve 1 Ocak 1956 tarihinde International Electrotechnical Commission-IEC’ye üye olmuştur.

Her yıl 14 Ekim’de, IEC, ISO, ITU, diğer uluslararası standardizasyon kuruluşlarının üyeleri ve dünyanın dört bir yanındaki insanlar, uzmanların, gönüllülerin ve aslında dünya çapında standardizasyon faaliyetlerinde bulunan herkesin ortak çabalarını kutlayarak, insanların dikkatini yazılı standartların küresel ekonomideki önemi konularına çeker.

Dünya, farklı köşelerdeki pazarların giderek daha fazla açık hale geldiği, ulusal sınırların ortadan kalktığı ve yeni zorlukların ortaya çıktığı hızlı küreselleşmeyi deneyimlemeye devam ederken, tüm uluslar ve insanlar için geçerli olan teknik bir standart uygun hale geldi.

Standardizasyon Ne Demek?

Standardizasyon tanım olarak, bir şeyi bir standarda uygun hale getirme sürecidir. Ayrıca belirli bir endüstride standartlara dayalı ve uyumlu teknolojileri ve süreçleri geliştirme, teşvik etme ve muhtemelen zorunlu kılma işlemidir.

Standardizasyon neden önemlidir?

Dünyanın farklı yerlerinden ürün ihraç eden veya ithal eden açık pazarlar neticesinde hızlı bir küreselleşme dünyasında yaşıyoruz.

Standartlar, belirli bir sektörde üretilen mal veya hizmetlerin tutarlı kalitede olmasını ve aynı sektördeki diğer karşılaştırılabilir ürün veya hizmetlerle eşdeğer olmasını sağlar. Standardizasyon ayrıca üretilen malların güvenliğini, birlikte çalışabilirliğini ve uyumluluğunu sağlamaya yardımcı olur.

Örneğin Kullandığınız akıllı saat Türkiye’de ve akıllı telefonunuz Çin’de üretilmiş olabilir. Hem akıllı saatiniz hem de akıllı telefonunuzun içindeki yonga seti (chipset) Japonya’dan ithal edilmiş olabilir. Ancak, dünyanın farklı yerlerinde yapılmış olmalarına rağmen hepsi birbiriyle sorunsuz bir şekilde çalışır. Bu ancak frekansların standardizasyonu nedeniyle mümkündür.

Uluslararası standartların amacı nedir?

Önerdiği kriterler malzemelerin, ürünlerin, süreçlerin, hizmetlerin, sistemlerin veya kişilerin hedeflenen amaçlarına uygun olmasını sağlar.

Kaç tane uluslararası standart var?

ISO, işletmeler için 22.700’den fazla standart yayınlamıştır.

ISO 9001 KYS Nedir?

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi olarak da geçmektedir. Müşteri beklentileri, ihtiyaçları ve mevzuat şartlarını karşılama yoluyla müşteri memnuniyetinin artırılmasını öngören dünyaca kabul görmüş bir kalite yönetimi sistemi ve uluslararası standart olarak tanımlanır.

ISO 10002 MMYS Nedir?

ISO 10002:2004 Müşteri Memnuniyet Standardı, planlama, tasarım, işletme, bakım ve iyileştirme dahil olmak üzere bir kuruluş içindeki ürünlerle ilgili şikayetleri ele alma süreci hakkında müşteri şikayet sisteminin oluşturulması ile ilgili bir yönetim standardıdır. Kuruluşlara müşteri şikayetlerinin nasıl ele alınması gerektiği konusunda bilgiler vermektedir. Standart, müşteri şikayetlerinin ele alınmasında temel konuları, şikayet yönetim kontrollerini içermektedir.

ISO 10002:2004, kuruluş dışında çözülmesi için başvurulan anlaşmazlıklar veya istihdamla ilgili anlaşmazlıklar için geçerli değildir.

Kalite yönetim sistemi nedir?

Kalite yönetim sistemi (Quality management system), sürekli olarak müşteri gereksinimlerini karşılamaya ve memnuniyetlerini artırmaya odaklanan bir iş süreçleri topluluğudur. Kalite politikalarına ve hedeflerine ulaşmak için süreçleri, prosedürleri ve sorumlulukları belgeleyen standart bir sistemdir. Bir organizasyonun amacı ve stratejik yönü ile uyumludur.

Bunları biliyor muydunuz?

ISO’ya dönüşen organizasyon, 1926’da Uluslararası Ulusal Standardizasyon Birliği Federasyonu (ISA) olarak başlamıştır.
‘ISO’ adı da ‘eşit’ anlamına gelen Yunanca ‘isos’ kelimesinden türetilmiştir.
Kuruluşun 165 ülkeden üyesi ve standartların geliştirilmesinden sorumlu 3.000’den fazla teknik kuruluşu vardır.
Dünyanın önde gelen uluslararası standart geliştiricileri: IEC, ISO ve ITU . Bu üç kuruluş, Dünya Standartları İşbirliği bayrağı altında bir dizi girişimde işbirliği yapmaktadır.
Bağımsız, hükümet dışı bir üyelik kuruluşu olarak ISO, dünyanın en büyük gönüllü standart geliştiricisidir.

2024 Dünya Standartlar Günü Ne Zaman?

Hayatın her alanındaki ürün ve hizmetlerde standartlarla ilgili farkındalık oluşturulması ve yaşamımızı daha güvenli ve daha keyifli hale getirmek amacıyla bu yıl 14 Ekim 2024 Pazartesi Dünya Standartlar Günü olarak kutlamaktadır.