Gıyabi cenaze namazı nedir, nasıl kılınır?

Gıyabi cenaze namazı nedir, nasıl kılınır? Hükmü nedir? Cenaze namazı şartları nelerdir? Gıyabi cenaze Töreni hakkında bilgiler

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından açıklanan bilgilere göre Cenaze namazı ve Gıyabi cenaze namazı nedir? Cenaze namazı birden fazla kılınır mı?

Cenaze Namazı

Müslümanların ölen din kardeşlerine karşı yerine getirmeleri gereken dinî vecîbelerin başında gelir. Cenaze namazının kılınması ve bunun için gerekli hazırlıkların yapılması gelmektedir.

Gıyabi cenaze namazı ne demek?

Aslolan, Cenaze namazının kılınabilmesi için cenazenin hazır bulunmasıdır. Bununla birlikte hazır olmayan cenaze için de namaz kılınabilir.

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın fetva kurulunda açıklanan bilgilere göre Cenaze namazı, farz-ı kifâyedir. Gıyabi Cenaze namazı ise hazır olmayan cenaze için kılınan namazdır.

Nitekim Resûlullah (s.a.s.), Habeş Kralı Necâşî’nin vefatını haber vermiş, sonra da onun cenaze namazını kıldırmak üzere cemaatin önüne geçmiş, ashab da arkasında saf tutmuştur (Buhârî, Cenâiz, 55; Müslim, Cenâiz, 63).

Olayda hazır bulunan Câbir b. Abdullah (r.a.) şöyle demiştir:

“Resûlullah (s.a.s.), Necâşî’nin (gıyabında) cenaze namazını kıldırdı. Ben de ikinci yahut üçüncü saftaydım.” (Buhârî, Cenâiz, 54)

Yine, Resûlullah’ın (s.a.s.) Uhud şehitleri (Buhârî, Cenâiz, 73) ve kendisine haber verilmeden defnedilen cenazeler için de gıyabi cenaze namazı kıldığı bilinmektedir (Buhârî, Cenâiz, 56).

Bir cenazeye birden fazla namaz kılınabilir mi?

Cenaze namazı bir defa kılınmakla farz yerine getirilmiş olur. Bu nedenle, tekrar kılınması gerekmez. Ancak, cenaze namazında bulunamayan kişiler, daha sonra münferit olarak veya ayrı bir cemaatle tekrar kılabilirler.

Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.), cenaze namazında hazır bulunamadığı Ümmü Sa’d için daha sonra cenaze namazı kılmıştır (Tirmizî, Cenâiz, 47).

Gıyabi Cenaze Namazı Nasıl Kılınır?

Normal cenaze namazı gibi kılınır. Cenaze namazı rüku ve secdesi olmayan bir namazdır; rükünleri kıyam ve tekbirdir.

Cenaze namazı kılmak için, cenazeye karşı ve kıbleye yönelik olarak saf bağlanır ve niyet edilir.

Nasıl niyet edilir?

“Allah için namaza, meyyit için duaya, er kişi (veya hatun kişi) niyetine uydum hazır olan imama” diye niyet edilir.

Niyet ettikten sonra imam yüksek sesle, cemaat ise içinden gizlice “Allahü Ekber” diyerek birinci tekbiri alıp diğer namazlarda olduğu gibi ellerini kulak hizasına kaldırır ve göbek altına bağlar.

Tekbirden sonra imam ve cemaat içlerinden, gizlice Subhaneke duasını okurlar. Subhaneke’de diğer namazlarda okunmayan “ve celle senâük” cümlesi de okunur.

Sübhâneke Duası

Sübhânekellâhümme ve bi hamdik, ve tebârakesmük, ve teâlâ ceddük, vecelle senâük ve lâ ilâhe ğayrük.

Sübhaneke okunduktan sonra eller kaldırılmadan imam açıktan, cemaat da gizlice “Allahü Ekber” diyerek ikinci tekbiri alırlar. Hem imam, hem de cemaat gizlice

“Allâhumme salli ve Allâhumme Bârik Duaları“nı okur.

Sonra eller kaldırılmadan yine “Allahü Ekber” denilerek üçüncü tekbir alınır ve cenaze duası okunur.

Cenaze duasını bilmeyen onun yerine Fatiha Sûresini veya Kunut dualarını okuyabilir. Kunut dualarını da bilmeyen “Rabbenâ” duâsının veya kolayına gelen başka duaları okur.

Dualardan sonra imamla birlikte eller kaldırılmadan tekrar “Allahü Ekber” denilerek dördüncü tekbir alınır ve bir şey okunmaksızın önce baş sağ tarafa çevrilerek “Esselâmü aleyküm ve rahmetullah”

Gıyabi Cenaze Namazının Hükmü

Cenaze namazı, Allah’a senâ, Resûlullah’a (s.a.s.) salât ve ölü için duadan ibarettir. Kadın olsun erkek olsun yalnız bir kişinin bu namazı kılmasıyla farz yerine getirilmiş olur.

Tebük seferine mazeretsiz çıkmayan münafıklarla ilgili olarak Allahu Teala Kuran-ı Kerim’de şöyle buyurmuştur:

“Onlardan ölen hiçbirinin (cenaze) namazını kılma ve kabrinin başında durma. Çünkü onlar Allah’ı ve Resûlü’nü inkâr ettiler ve fâsık olarak öldüler.” (Tevbe Suresi 84)

Bu ayet, cenaze namazının farz oluşuna işaret etmektedir.

Ayrıca Resûlullah (s.a.s.), bir müslümanın ölümü üzerine, “Bir din kardeşiniz vefat etmiştir. Kalkın, onun cenaze namazını kılın.” buyurmuştur. (Müslim, Cenâiz, 66)

İlgili diğer Konular

• Cenaze Namazı Nasıl Kılınır?

Nukteler.com’u Facebook’tan takip etmeyi unutmayın!