Hicri takvim nedir, özellikleri nelerdir? Hicri Aylar nelerdir?

Hicri takvim nedir ve özellikleri nelerdir? Hicri kaçıncı yıldayız 2023? Hicri takvime göre aylar nelerdir? Hicri takvim neye göre hesaplanır?

15 Ocak 2023

0 972 5 dakika okuma süresi

Hicri takvim nedir ve özellikleri nelerdir? Hicri kaçıncı yıldayız 2023? Hicri takvime göre aylar nelerdir? Hicri takvim neye göre hesaplanır? Miladi takvim ile hicri takvim arasındaki fark nedir? Hicri takvim hesaplama nasıl yapılır? Hicri takvim ne zaman ve kim tarafından oluşturulmuştur? Hicri aylar nelerdir? Aylar nasıl sıralanır? Hicri takvime göre ilk ay ve son ay hangisidir?

2023 Hicri yılbaşı ne zaman? Şu an hangi dini aydayız? Türkiye’de Hicri takvim neden ve ne zaman kaldırıldı? 2023 Yılı Hicri Ayların Başlangıç ve Bitiş Tarihleri Ne Zaman?

Hicri takvim nedir?

Müslüman veya İslami Takvim olarak kabul edilen Hicri Takvim, Peygamber Efendimiz (sav)’in Mekke’den Medine’ye hicretini başlangıç kabul eden, 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan, Ay’ın Dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir.

Hicri Takvim Çeşitleri

Hicri takvim kendi içerisinde Hicri Şemsi Takvim ve Hicri Kameri Takvim olmak üzere ikiye ayrılır.

1- Hicri Şemsi Takvim:

Hz. Peygamberin Küba’ya geliş günü olan 20 Eylül 622 tarihini, Hicri sene başlangıcı olarak kabul eden ve dünyanın güneş etrafındaki dolanımını esas alan Takvim sistemine Hicr-i Semsi Takvim denilmektedir.

Hazreti Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in Mekke’den Medine’ye hicret ederken konakladığı Kubâ’ya geliş günü olan 20 Eylül 622 tarihini Hicri sene başlangıcı olarak kabul eden ve dünyanın güneş etrafındaki dolanımını esas alan Takvim sistemine Hicr-i Semsi Takvim denilmektedir. “Şems” kelimesi: Arapçada, “Güneş” anlamına gelir.

Hicr-i Semsi takvimin, gün, ay ve yıllarının hesaplanmasında, dünyanın, güneş etrafında dolaşımı esas alınır. Bu nedenle bir anlamda, dünyanın güneş etrafında dolanımını esas alan “Miladi Takvim” ile benzerlik gösterir. Her iki takvimde de Dünyanın güneş çevresinde bir kez dolanımı, 1 yıl olarak kabul edilir ve 1 yılın, 365 günden oluştuğu kabul edilir. Miladi ve Hicr-i Semsi takvim aralarındaki tek fark ise başlangıç tarihleridir.

2- Hicri Kameri takvim:

Dört büyük halifeden Hz. Ömer döneminde Hicretin 17. yılında alınan istişare kararıyla Hicretin olduğu sene (622 Yılı) Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin başlangıcı yani yılbaşısı olarak kabul edilir ve Hicri Takvim uygulaması başlatılır.

O yıl, Miladi olarak 16 Temmuz 622 tarihi, 1 Muharrem’e rastladığı tarih olması sebebiyle de Hicri Kameri Takvimin başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Bu takvimde gün, ay ve yıl, dünyanın uydusu olan Ay’ın, Dünya çevresinde dolanımı esas alınarak belirlenmiştir. Kameri takvim denilmesinin sebebi budur. Ay, dünya çevresinde 12 kez döndüğünde, 1 Kameri yıl tamamlanır. Buna göre 1 Kameri yıl, 354 gündür.

Müslüman ve İslam dünyasında genel olarak bu takvim Hicri Kameri Takvim değil Hicri Takvim olarak bilinmektedir.

Hicri takvim ne zaman oluşturulmuştur?

Hicrî takvim, Hz. Ömer’in halifeliği döneminde Hicretten 17 sene sonra, Miladi 639 yılında, toplanan bir meclis tarafından Hz. Ali’nin önerisiyle, Hicretin gerçekleştiği 622 yılı başlangıç kabul edilerek oluşturulmuştur. Hicri takvimin başlangıcı Miladi olarak 16 Temmuz 622 olarak belirlenmiştir.

Not : Hz. Peygamber Efendimiz (sav), Safer ayinin 27. günü Hz. Ebubekir ile birlikte Medine’ye hicret etmek üzere Mekke’den ayrılmış, 4 gece Sevr Mağarası’nda kalmıştır. 1 Rebiülevvel Pazartesi günü Sevr Mağarasından Medine’ye doğru yola çıkmışlar, 8 Rebiülevvel yani Miladi 20 Eylül 622 Pazartesi günü Küba köyü’ne gelmişlerdir. Burada İslamiyetin ilk Mescidi, Küba Mescidi’ni inşa etmiş ve 12 Rebiülevvel Cuma günü Medine’ye doğru hareket etmişlerdir

Müslümanlıktan önce yılların belli bir takvime göre değil, o yıl gerçekleşen önemli olayların adlarıyla anılırdı. Mesela Fil vakasının gerçekleştiği seneye Fil senesi, Fil senesinden önce, sonra gibi veya Kabe’nin tamirinin yapıldığı tamir senesi, sel senesi gibi.

Miladi 638 yılında İslam halifesi Hz. Ömer (ra) tarafından, Hicretin meydana geldiği sene (622 Yılı) Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin başlangıcı yani Hicri Yılbaşı olarak kabul edilir. Hicri Takvim uygulaması başlatılır.

Hicret olayı, İslam’ın gelişimi için önemi nedeniyle Yeni Yıl olarak seçilmiştir. Hicri takvim sadece ayın görülmesine dayalıdır ve astronomik hesaplamaları dikkate almaz.

2002 yılında ise Suudi Arabistan tarafından ayın evrelerinin astronomik gözlemine dayalı İslami Takvimin Standardizasyonu benimsenir.

Sırasıyla Hicri Aylar Şunlardır;

Hicri takvime göre aylar nelerdir? Hicri aylar hangileridir kaç tanedir? İşte Hicri takvimdeki ayların adları

Miladi ve hicri takvim arasındaki fark

Ay takvimi veya kamerî takvimi ilk olarak Bâbillilerin kullandığı bilinmektedir.

Her iki takvimin başlangıç tarihleri farklıdır. Hicrî takvimde hicret yani Hz. Peygamberin Mekke’den Medine’ye hicret ettiği tarih olan 622 yılı esas alınır. Günümüzde kullanılan milâdî takvim ise Hz. İsa’nın doğumu tarih başlangıcı olarak esas alınmaktadır.

Hicri Takvim ay yılını esas alır. Miladi Takvim güneş yılını esas alır. Hicri yıl miladi yıldan (365.2422 – 354.367) 10.8752 gün daha kısa olduğundan aylar bazen 29. bazen de 30 gün çekmektedir. Bu yüzden ikisi arasında 11 gün fark bulunmaktadır.

Miladi takvimde, dünyanın güneş etrafında dönme süresi, bir yılı temsil eder ve 1 yıl 365 gün 6 saat olarak hesaplanmıştır. Bir yıldaki gün sayısı miladi takvimden 11 gün daha az olan hicri takvimin gün sayısı 354 gündür.

Dünyada en çok kullanılan Gregoryen (Miladi) takvimi, yılda 10,8 saniye hata ile en doğru kabul edilen takvimdir.

Hicri ve miladi takvimleri arasında 584 yıl fark vardır.

Miladi takvimde olduğu gibi Hicri takvimde de 12 ay bulunur ve bunların içlerinde en saygın ve önemli ve mübarek kabul edileni Ramazan Ayı’dır.

Gregoryen takvimin kabul edilmesi ve kullanılmaya başlanması 4 Ekim 1582 tarihine kadar dayanmaktadır. Değişik tarihlerde önce Avrupa’da daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır. Hicri takvim ise Peygamberimizin Hicret olayından 17 sene sonra tüm Müslüman ve Arap ülkelerinde kullanılmaya başlanmıştır.

Hicri yıl miladi yıla nasıl çevrilir?

Hicri yıl 33’e bölünür. Bölüm hicri yıldan çıkarılır. Kalan sayı 622 ile toplanır.

Örneğin hicri 1442 yılını miladi karşılığına çevirelim;

1442:33=43.6

1442-43=1399

1399+622=2021

Miladi yıl hicri yıla nasıl çevrilir?

Miladi yıldan 621 çıkarılır. Sonuç 33’e bölünür. Bölüm ilk sonuçla toplanır.

Örneğin Miladi 2021 yılını Hicri yıla çevirelim;

2021-621=1400

1400:33=42,42 (rakam yuvarlanarak 42 alınacak)

1400+42= 1442

(Miladi ve Hicri yılbaşlarında küçük farklar meydana gelebilmektedir)

Hicri takvim ne zaman kaldırıldı?

Osmanlı döneminde, önce Hicrî takvim, sonra da 1 Mart’ı yılbaşı kabul eden Malî takvim kullanılıyordu.

1923 Cumhuriyet’in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-i Evvel 1341’de (26 Aralık 1925) kabul edilen “Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun” ve “Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun” adlı iki ayrı yasayla 1 Ocak 1926’dan başlayarak Gregoryen takvim kabul edilerek uygulanmaya başlandı.

Hicri kaçıncı yıldayız 2023?

Bu yıl Hicri yılbaşı Muharrem ayının ilk günü itibariyle 19 Temmuz 2023 Çarşamba gününe denk geliyor. Hicri ay Muharrem, haram aylar arasında yer alıyor. 4 haram ayın ilki olan Muharrem ayı 2023 yılında 19 Temmuz Çarşamba günü başlayacak.

Hicri takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu (10.) günü Aşure Günü olarak idrak edilir. 2023 yılı itibariyle Muharrem ayının 10. günü 28 Temmuz 2023 Cuma günü başlıyor. (Hicri takvime göre gün, bir gün önce akşam namazından sonra başlar.)

Muharrem ayı “Şehrullahi’l-Muharrem” olarak meşhur olan, yani “Allah’ın ayı Muharrem” olarak bilinen, İlahi bereket ve feyzin, Rabbani ihsan ve keremin coştuğu ve bollaştığı bir aydır.

9 Muharrem 1445 – 27 Temmuz 2023 Perşembe
10 Muharrem 1445 – 28 Temmuz 2023 Cuma

Ayın dünya çevresinde dönmesini esas alan Hicri takvime göre 2023 yılı Hicri ayların başlangıç tarihleri şu şekildedir;

1 Cemâziyelâhir 1445 / 14 Aralık 2023 Perşembe
1 Recep 1444 / 23 Ocak 2023 Pazartesi
1 Şaban ayı 1444 / 21 Şubat 2023 Salı
1 Ramazan ayı 1444 / 23 Mart 2023 Perşembe
1 Şevval ayı 1444 / 21 Nisan 2023 Cuma
1 Zilkâde ayı 1444 / 21 Mayıs 2023 Pazar
1 Zilhicce ayı 1444 / 19 Haziran 2023 Pazartesi
1 Muharrem ayı 1445 / 19 Temmuz 2023 Çarşamba
1 Safer Ayı 1445 / 17 Ağustos 2023 Perşembe
1 Rebîulevvel Ayı 1445 / 16 Eylül 2023 Cumartesi
1 Rebîulâhir Ayı 1445 / 16 Ekim 2023 Pazartesi
1 Cemâziyelevvel Ayı 1445 / 14 Kasım 2023 Salı

2023 Hicri yılbaşı ne zaman?

Hicri yeni yıl veya Hicri yılbaşı ise 2023 yılında Hicri 1 Muharrem 1445 yılına denk gelen Miladi 19 Temmuz 2023 Çarşamba gününe denk geliyor. Muharrem ayının birinci günü Müslümânların kamerî senesinin, birinci günüdür.