İmam Şarani Kimdir? Kısaca Hayatı ve Eserleri

İmam Şarani, saçlarını uzattığı için “Şa’rânî” (saçlı) lakabıyla tanınan, 1492’de Mısır’da doğan ve tahsilini Mısırda yapan İslam alimi ve evliyanın büyüklerindendir.

17 Ağustos 2016

0 2.818 3 dakika okuma süresi

İmam Şarani, saçlarını uzattığı için “Şa’rânî” (saçlı) lakabıyla tanınan, 1492’de Mısır’da doğan ve tahsilini Mısırda yapan İslam alimi ve evliyanın büyüklerindendir. Şafii mezhebinin ünlü alimlerindendir.

İmam Şarani Kimdir?

Asıl adı Abdülvehhâb bin Ahmed bin Ali el-Hanefî’dir. Saçlarını uzattığı için “Şa’rânî” (saçlı) lakabıyla tanınır. 1492’de Mısır’da doğdu, 1565’te vefat etti. Tahsilini Kahire’de tamamladı. Başta tasavvuf olmak üzere, akâid, fıkıh, ansiklopedi, gramer ve tıbba dair eserler telif etti. Eserlerinde tekke ile medrese ilminin uyumlu bir terkibini yaptı.

Dört mezhebin birleşen ve ayrılan taraflarını ele aldığı, birden fazla mezhebin hak olduğunu, bütün hak mezheplerin aynı kaynaktan beslendiğini açıklayan ve “Mîzân-ı Şa’rânî” diye isimlendirilenen kitabı, bilinen en meşhur eseridir.

Eserleri sayesinde tasavvufi düşünce ve yaşayışı toplumun her kesimine “ahlak” ve “edeb” formunda sevdirmeye çalışan Abdulvehhâb eş-Şa’rânî, “âlim sûfî” düşüncesini savunan bir mutasavvıftır.

İmam Şarani

Asıl adı : Abdülvehhâb bin Ahmed bin Ali el-Hanefî

Doğum Tarihi ve Yeri : 1492 Mısır

Vefat Tarihi ve Yeri : 1565 Mısır

Abdulvahabi Şarani Kısaca Hayatı

Mısır’da yetişen İslam alimi ve evliyanın büyüklerinden. İsmi, Abdülvehhab olup, babasının ismi Ahmed’dir. İmam-ı Şa’rani ve Kutb-i Şa’rani lakablarıyla da meşhur oldu. 1493 (H. 898)te Mısır’ın Kalkaşend kasabasında doğdu, 1565 (H. 973)’de Mısır’da vefat etti.

Kahire’de küçük yaşta ilim tahsiline başladı. Henüz yedi yaşındayken Kur’an-ı kerimi ezberledi. Zamanının büyük alimlerinden maddi ve manevi ilimleri okudu. Zekası, çalışkanlığı ve anlayışıyla hocalarının gönlünü feth etti.

Kendisine ilim öğreten ve feyz veren alimlerin arasında; şeyhülislam Zekeriyya el-Ensari, Aliyyü’l-Havas, Efdalüddin, Muhammed Mağribi, Hasan Iraki gibi meşhur alimler de vardı. Genç yaşında hadis ve fıkıh ilimlerinde üstat oldu. Mısır’daki Şafii alimlerinin en yükseklerinden oldu. Tasavvuf ilminde de yetişerek pek çok velinin feyz ve teveccühlerine kavuştu. Zamanında yaşayan alimler ve halk onun derslerinde ve vaazlarında bulunarak çok istifade ettiler.

Abdulvahabi Şarani hazretleri hayatı boyunca eğitim, irşad ve eser telifiyle meşgul oldu. 5 Aralık 1565’te Mısır’da vefat etti ve külliyesinin camisindeki özel bölmeye defnedildi.

İmam Şarani Kerametleri Nelerdir?

Ezher Camiinde civar yerlerden akın akın gelenlere ders verdi. Çok talebe yetiştirdi. Pek çok kerametleri görüldü. Kendisine zamanının kutbu (en büyük evliyası) olduğu bildirildi. Aleyhinde konuşanlar rüyalarında ikaz edilir ve düşmanlıktan vaz geçerlerdi. Bunlardan biri, Şeyh Sa’deddin Sanadidi idi. Bu zat, Ahmet Bedevi’nin kabri yanında okunan mevlitte Şa’rani’nin bulunmasını hiç hoş karşılamamıştı. Kalbinden bu hali Ahmed Bedevi’ye şikayet etmişti.

Gece rüyasında Resulullah’ın, Şeyh Şa’rani’yi kucaklayıp bağrına bastığını gördü. Şa’rani’nin iki memesinden süt akıyor ve mevlidde bulunanlar kana kana bu sütü içiyorlardı. Resulullah’ın karşısında duran Ahmed Bedevi de: “Yardım isteyen Abdülvehhab’ı ziyaret etsin” diyordu. Bu zat rüyadan uyanınca tövbe etti. Abdülvehhab Şa’rani’nin en yakın talebelerinden oldu.

Darda, sıkıntıda ve hasta olanların sığınağı ve manevi doktoru idi. Cenab-ı Hak, onun duaları bereketiyle belaları, sıkıntıları kaldırırdı.

Cinlere de fetva verirdi. Cinler müşkillerini 75 sualde toplayıp kendilerine getirdiler ve dediler ki: “Ey şeyhülislam, bizim alimlerimiz bunlara cevab veremedi ve bunların hakikatini ancak insanların alimleri bilir dediler.”

Onlara cevap olarak Keşf-ül Hicab ver-Ran an Vechi Es’ilet-il Can kitabını yazdı. Bu eser, yazdığı meşhur kitaplarından biridir. Allahü teala Abdülvehhab-ı Şa’rani’ye pekçok ihsanlarda bulundu.

O, güneşin batışından doğuşuna kadar cansız eşyanın ve hayvanların tesbihlerini duyardı. Allah tealanın izniyle hiç bir mahluktan korkmazdı. Yılandan, akrepten, timsahtan, hırsızdan, cinden ve benzerlerinden korkmaz, dinin emirlerine ve yasaklarına uygun olarak onlardan uzak dururdu. Yavuz Sultan Selim

Hanın Mısır’ı fethi sırasında hazır bulundu.

Kitapları ve Eserleri

Resulullah efendimizin zahir ve batın ilimlerinde varisi olan Abdülvehhab-ı Şa’rani çok sayıda pek kıymetli kitaplar yazdı. Bu kitapların en kıymetlisi dört mezhebin fıkıh bilgilerini bir araya topladığı El-Mizan-ül-Kübra adlı kitabıdır.

Bu kitabında mezheblerin birleştirilemeyeceğini delilleriyle izah etmiştir. Evliya hayatlarını anlatan Et-Tabakat-ül-Kübra adlı eserinden başka, El-Envar-ül- Kudsiyye adlı eseri de vardır. El-Ecvibet-ül-Merdiyye, El-Bahr-ül-Mevrud, Ed-Dürer-ül-Mensure, El-Kibrit-ül-Ahmer de kıymetli eserlerinden bazılarıdır. Esma-ül-Müellifin adındaki kitapta pek çok eserinin isimleri yazılıdır.

Eserleri