Kalbinde Kuran bulunmayan harap ev gibidir

"Kalbinde (ezberinde) Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.” Hadisi, Anlamı, kaynakları ve hadisten çıkarılan anlam hakkında...

19 Temmuz 2019

0 1.835 3 dakika okuma süresi

“Kalbinde (ezberinde) Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.” Hadisi, Anlamı, kaynakları ve hadisten çıkarılan anlam hakkında…

Diğer bir rivayette geçen “Kalbinde Kuran bulunmayan kimse harap olmuş ev gibidir.” Hadisinde anlatılmak istenilen mana nedir? Hadisin Açıklaması, Arapçası ve Kaynağı

Bu ifade, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’e (sav) atfedilen bir hadis-i şeriftir ve kişinin Kur’an-ı Kerim’i gönlünde taşımaması durumunda, manevi anlamda boş ve harap bir hâlde olacağını anlatır. Hadisin tam şekli şu şekildedir:

İbni Abbas (ra)’dan rivayet edilen hadis-i şerifte Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:

Kalbinde Kuran bulunmayan harap ev gibidir

Hadisin Arapçası

«إنَّ الَّذي لَيس في جَوْفِهِ شَيْءٌ مِنَ القُرآنِ كالبيتِ الخَرِبِ »

“Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap olmuş ev gibidir.” (Tirmizî, Fazâilü’l-Kur’ân 18. Dârimî, Fezâilü’l-Kur’ân 1; Ahmed İbni Hanbel, Müsned, I, 223)

“Kalbinde (ezberinde) Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.” (Tirmizî, Fazâilü’l-Kur’ân 1)

Açıklaması

“Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap olmuş ev gibidir.” Hadisinde anlatılmak istenen mana nedir?

Hadisi iki yönüyle ele almak daha doğru olacaktır.

İlk olarak Kalbinde (diğer bi rivayette hafızasında) Kur’andan bir miktar bulunmayan kimse ifadesi ile Kur’an’dan ezber olarak hiç bir şey bilmeyen, hafızasında hiçbir ayet veya sure öğrenmeyen kimse için bir ikaz niteliğindedir.

Çünkü en temel dini ibadetleri yapabilmek için ki bunların başında namaz gelir. Namazda okunan en azından namaz surelerini ezberlemek, öğrenmek her Müslüman için temel görevlerdendir. Dolayısıyla hafızasında Kur’an’dan küçük bir ayet veya sure dahi bulunmayan kimse en temel ibadetlerini, namazı, dualarını yapmaya imkan bulamaz. Kendi âlemini de hadis-i şerifin tabiriyle harap eder.

Hadisten anlayacağımız diğer bir anlam ise Kuran’dan kalbinde küçük bir miktar bulunmayan, Kuran’dan öğüt ve tavsiyeri öğrenmeyen, Kuran ahlakını anlamayan, dinin güzelliklerini, hoşgörüsünü, Allah’ın hitabından insanlara düşen emir ve yasakları anlamayan veya bilmeyen kimse de benzer şekilde kendi âleminde harap olmuş şekilde nitelendirilir. Çünkü kalbin imarı imanla ve imanın temeli olan Kur’an’ı anlamak ve öğrenmek ile mümkün olur. Kuran’ı anlayan, emir ve yasaklarına uyan, ilmine ve ahlakına sahip olan Mü’min, fazilet ehlinden sayılır.

Benzer bir anlama gelen bir başka hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:

Ömer ibni Hattab (r.a.)’dan rivayet edildiğine göre:

“Allah şu Kur’an’la amel edip hayatlarını onunla ayarlayan toplumları yükseltir. Onun izinden gitmeyip onu arkalarına atanları da alçaltır.” (Müslim, Müsafirin 269)

Anlam ve Mesaj

Bu hadis, Kur’an’ın Müslümanların hayatındaki ve kalplerindeki merkezi rolünü vurgular. Kalbin manevi bir varlık olduğu ve ruhun aydınlanmasında Kur’an’ın temel kaynak olduğu ifade edilmektedir.

Hadisin Temel Mesajları

Kur’an’ın Manevi Gücü: Kur’an’ı okumak, anlamak ve yaşamak kalbi diri tutar. Kalbinde Kur’an bulunmayan bir insanın, manevi açıdan boş ve huzursuz bir durumda olacağı belirtilir.
Kur’an’ın Kalpteki Yeri: Bu hadis, Kur’an’ın sadece okunması gereken bir kitap olmadığını, aynı zamanda kalplerimizin beslenmesi ve aydınlanması için bir nur olduğunu vurgular.
Kur’an’ın İnsan Üzerindeki Etkisi: Kur’an, insanın ahlakını güzelleştirir, kalbini aydınlatır, düşüncelerini olgunlaştırır ve hayatına yön verir. Kur’an’sız bir kalp ise bu güzelliklerden mahrum kalır.
Manevi Denge ve İhya: Tıpkı içinde yaşayan insanlar olmayan bir evin zamanla harap olması gibi, Allah’ın kelamıyla aydınlanmayan bir kalp de duygusal ve ruhsal olarak zayıflar, insana sıkıntı ve mutsuzluk hâkim olabilir.
Harap Ev Benzetmesi: Kalbinde Kur’an’dan bir parça bulunmayan kişinin durumu, harap olmuş, bakımsız ve değersiz bir eve benzetilir. Bu, Kur’an’sız kalbin manevi yönden boş ve çorak olduğunu ifade eder.
Kur’an İle Hayatı Zenginleştirme: Kalbi Kur’an ile süslemek, insanı ahlaken yüceltir, dünyaya ve ahirete dair doğru yönelimi sağlar. Kur’an’a sadece ezber yapmak değil, onun rehberliğini hayatın her alanında uygulamak önemlidir.

Günümüzde Anlamı

Bu hadis, modern çağın getirdiği manevi boşluk ve huzursuzluk karşısında, kalplerimizi Allah’ın kelamıyla doldurarak manevi hayatımızı zenginleştirmemiz gerektiğini hatırlatır. Kur’an-ı Kerim, sadece bir metin değil, aynı zamanda bireyin ruhuna huzur ve rehberlik getiren bir yaşam kılavuzudur.

Hadisin Önemi:

Kur’an Tilaveti: Bu hadis, Kur’an okuma ve anlamanın ne kadar önemli olduğunu gösterir. Kur’an’ı sadece ezbere okumak değil, aynı zamanda anlamını düşünerek okumak gerekir.
Kalp İlişkisi: Kur’an, sadece bir bilgi kaynağı değil, aynı zamanda bir rehber ve dosttur. Kur’an ile kurduğumuz bağ, kalbimizi Allah’a yaklaştırır.
Ahlaki Değerler: Kur’an, insanlığa en güzel ahlakı öğreten bir kitaptır. Kur’an’ı hayatımıza uyguladığımızda, daha iyi bir insan olmamız mümkün olur.

Günümüzdeki Yansımaları:

Manevi Boşluk: Günümüzde birçok insanın manevi bir boşluk yaşadığı görülmektedir. Bu hadis, bu boşluğu doldurabilecek en önemli kaynağın Kur’an olduğunu gösterir.
Ahlaki Değerlerin Zayıflaması: Toplumda ahlaki değerlerin zayıflaması, Kur’an’dan uzaklaşmanın bir sonucudur.
Kur’an’a Dönüş: İnsanların huzurlu ve mutlu bir hayat sürmeleri için Kur’an’a dönmeleri ve onun mesajlarını hayatlarına uygulamaları gerekmektedir.

Sonuç olarak,

“Kalbinde Kur’an bulunmayan harap ev gibidir” hadisi, Kur’an’ın insan hayatındaki önemini vurgulayan çok değerli bir hadistir. Kur’an’ı hayatımıza almak, kalbimizi aydınlatmak ve daha mutlu bir hayat sürmek için atmamız gereken en önemli adımlardan biridir.

İlgili Diğer Konular