Noel Baba Neden Kırmızı Giyer?
Noel Baba Neden Kırmızı Giyer? Noel Baba hangi kültüre aittir? Efsaneden Reklama: Noel Baba'nın hikayesi ve Kırmızı Giysisinin Evrimi
Noel Baba Neden Kırmızı Giyer? Noel Baba hangi kültüre aittir? Noel Baba neyin simgesi? Noel Baba’nın hikayesi nedir? Noel Baba’yı ve onun meşhur kırmızı giysisini Coca Cola mı icat etti? Efsaneden Reklama: Noel Baba’nın Kırmızı Giysisinin Evrimi
Noel Baba Neden Kırmızı Giyer?
Noel Baba’nın (Santa Claus) kökeni, esasen Hristiyanlık ve Batı kültürüne dayanır. Ancak, Noel Baba figürünün temeli olarak kabul edilen Aziz Nikola (Saint Nicholas), 4. yüzyılda bugünkü Türkiye’nin Demre (eski adıyla Myra) kentinde yaşamıştır.
Noel Baba’nın kırmızı giymesinin kökeni, bir dizi tarihi ve kültürel faktöre dayanır. İşte bu kökenlerin bazıları: Noel Baba’nın kırmızı giymesinin ardında hem tarihi hem de popüler kültürel sebepler bulunuyor. İşte bu durumun temel nedenleri:
1. Tarihi ve Mitolojik Kökenler
Saint Nicholas: Noel Baba figürü, esasen 4. yüzyılda yaşamış olan Myra’lı (modern Türkiye’de) Saint Nicholas’a dayanır. Nicholas, iyilikseverliği ve çocuklara olan sevgisiyle tanınırdı, ancak kıyafeti genellikle rahip giysileriydi ve kırmızı renkle doğrudan ilişkili değildi.
2. Sanat ve Edebiyat
19. Yüzyıl Resimleri: 1800’lerin başlarında, Clement Clarke Moore’un “A Visit from St. Nicholas” (Santa Claus olarak da bilinir) adlı şiiri ve Thomas Nast’ın çizimleri, Noel Baba’nın bugünkü modern görünümünün şekillenmesinde önemli rol oynadı. Nast, Noel Baba’yı genellikle kürklü kırmızı bir giysi içinde resmetti.
1800’lerin ortalarında, özellikle ABD’de Noel Baba (Santa Claus) tasviri günümüzden oldukça farklıydı. Noel Baba’nın zayıf ve uzun olarak betimlenmesi, kültürel etkilerin ve dönem sanatçıların hayal gücünün bir sonucuydu.
Washington Irving’in yazıları (1820’ler), Saint Nicholas figürünü popülerleştirdi, ancak o dönemde Santa Claus zayıf ve ciddi bir figürdü. Irving, Saint Nicholas’ı Hollandalı bir cüppesiz gökyüzü gezgini olarak anlatıyordu.
Clement Clarke Moore, 1823 tarihli ünlü şiiri “A Visit from St. Nicholas” (The Night Before Christmas) ile Noel Baba’ya daha oyuncu bir karakter verdi. Bu tasvirde Noel Baba hala oldukça zayıf ve çevikti, çünkü şiir onu “bir elf kadar” kıvrak olarak tanımlıyordu.
Thomas Nast, 1860’larda Amerikan dergilerinde Noel Baba’nın popüler görsel tasvirlerini oluşturan ilk sanatçılardandır. Ancak, Nast’ın ilk çizimlerinde Noel Baba daha ince, uzun, hatta ciddi görünüyordu.
Yavaş yavaş bu tasvir, dönemin sanatsal ve toplumsal değişimleriyle daha “şirin” bir karaktere doğru evrildi.
Modernleşme: Bu resimler, Noel Baba’nın halk tarafından tanınan modern imajının oluşmasına yardımcı oldu.
3. Reklam ve Popüler Kültür
Coca-Cola Reklamları: 1930’larda Coca-Cola, Haddon Sundblom tarafından çizilen Noel Baba resimlerini reklam kampanyalarında kullandı. Bu resimlerde Noel Baba, kırmızı-beyaz renklerde, neşeli ve tombul bir figür olarak tasvir edildi. Bu kampanyalar, Noel Baba’nın kırmızı giysisinin dünya çapında yaygınlaşmasına ve standartlaşmasına büyük katkı sağladı.
İlk Coca-Cola Noel Baba, 1931 yılında Clement Clark Moore’un A Visit from St Nicholas (daha yaygın olarak bilinen adıyla ‘Twas the Night Before Christmas) adlı şiirinden ilham alan Haddon Sundblom tarafından resimlendi.
Özellikle Haddon Sundblom’un Coca-Cola için tasarladığı Noel Baba çizimleri, bu imajı evrensel hale getirdi.
Elbette Coca-Cola kırmızı elbiseyle ilgili iddiaları destekliyor ancak St Nick’in kıyafetinden sorumlu olduklarını reddediyorlar.
Sitelerinde, “Coca-Cola Noel Baba yaratılmadan önce bile, Aziz Nikolaos çok sayıda çizimde ve yazılı tasvirde kırmızı bir palto giymiş olarak görülüyordu” ifadeleri yer alıyor.
Ancak Coca-Cola reklamlarının, bugün bildiğimiz ve sevdiğimiz neşeli, tombul karakterin şekillenmesinde büyük rol oynadığı da bir gerçek.
Coca Cola bunu şöyle ifade ediyor: “Sundblom’un Coca Cola için yaptığı resimler, Noel Baba’yı pembe yanaklar, beyaz sakal, ışıldayan gözler ve kahkaha çizgileri gibi insan özelliklerine sahip sıcak, mutlu bir karakter olarak ortaya koydu.
Bu büyükbaba tarzı Coca Cola Noel Baba halkı büyüledi ve reklamlarımız küresel olarak yayıldıkça, Kuzey Kutbu’nun en ünlü sakininin algısı sonsuza dek değişti.”
4. Kültürel ve Dini Semboller
Kırmızı Renk ve Sembolizm:
Noel Baba’nın kırmızı giymesi, tarih boyunca birçok etki ve değişimin sonucunda bugünkü halini almıştır. Bu, tarihsel figürlerin, sanatın, edebiyatın ve modern reklamcılığın birleşimiyle şekillenen bir gelenektir.
Sonuç olarak;
Noel Baba’nın kırmızı giymesi, hem tarihsel hem de kültürel açıdan derin anlamlar taşıyan bir gelenektir. Bu giysinin kökeni, Santa Claus figürünün evriminde önemli bir rol oynamıştır. Kırmızı kostüm, öncelikle sıcaklık ve neşe simgesi olarak kabul edilir. İnsanlar Noel döneminde bir araya gelirken, bu canlı renk, mutluluğu ve kutlama ruhunu pekiştirir. Ayrıca, kırmızı renk, Noel Baba’nın cömertliğini ve iyiliğini temsil eden bir sembol haline gelmiştir.
Noel Baba’nın kırmızı giymesi, sadece bir kıyafet tercihi olmaktan öte, bir kültürel mirasın ve kutlama geleneğinin parçasıdır. Bu renk, her yıl dört bir yanımızı saran Noel atmosferinde, sevdiklerimizle bir araya gelmenin ve paylaşmanın önemini hatırlatır. Kırmızı, Noel Baba ile özdeşleşen sıcaklık ve sevgi duygusunu da bünyesinde barındırarak, kutlama anlarının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.
- Yılbaşı ve Türk Kültürü Tarihi
- Yılbaşı Adetlerinin Kökenleri
- Müslümanlar yılbaşı kutlar mı?
- 2025 Yılbaşı Ne Zaman?