Ramazan ayında ve diğer aylarda tutulan Oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir? Niyet ederken yapılan dualar, sahur duası nasıl yapılır? Niyet etmeden oruç kabul olur mu? Oruç niyeti nasıl yapılır, ne zaman edilir? Oruca niyet vakti ne zaman biter? Ramazan ayı orucu ve nafile oruçlar hakkında ilmihal bilgileri…
2024 Ramazan ayının yaklaşmasıyla birlikte Ramazan orucu için nasıl niyet edilir? Oruç niyeti nasıl getirilir? Niyet etmeden oruç tutulur mu? Ramazan orucuna ve diğer nafile ve kaza oruçlarına ne zaman niyet etmek gerekir?
Oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir?
Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Bu bakımdan, ister farz veya vâcip, isterse nâfile olsun her tür oruçta niyet şarttır. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek mendup sayılmıştır. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nafile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadarki süredir.
Ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz.
Oruca gönülden niyet etmek, meselâ ‘yarın oruç tutacağım’ demek gerekmez; Bilakis, sabah namazının başlangıcından akşam namazına kadar alemlerin Rabbine karşı tevazu içinde orucu bozan hiçbir şey yapmayacağını kararlaştırması yeterlidir.
Ramazan Orucuna Nasıl Niyet edilir?
Ramazan orucu için “yarınki orucu tutmaya” şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazanın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir.
Ramazan ayının her gecesinde ertesi gün oruca niyet edilebilir. Bilinçli bir Müslümanın Ramazan orucuna niyet etmesi için en uygun vakit sabah namazı vaktidir.
Bir kimse, Ramazan’da veya farz oruç tutmak için tayin ettiği herhangi bir günde sabah namazı vaktinden önce oruca niyet etmeden uyur ve öğleden önce kalkarsa Oruca niyet ederse, orucu sahihtir.
Şaban ayının son günü mü, yoksa Ramazanın ilk günü mü olduğundan şüphe eden, o gün oruç tutması farz değildir; O gün oruç tutmak isterse, Ramazan orucunu tutmak niyetiyle yapamaz. Ancak, Ramazan ise Ramazan orucunu tutuyor, Ramazan değilse kaza orucunu veya başka bir meşru orucunu (müstehap oruç dahil) tutuyorsa, orucu sahih olur.
Nafile ve Kaza Oruç için
Kaza, kefaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, keffaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gerekir.
Şafiî mezhebine göre ise nafile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nafile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir.
Bir kimse kaza orucu tutmak veya kefaret orucu tutmak isterse, bunu belirtmesi gerekir. Örneğin, ‘Kaza orucunu tutuyorum’ veya ‘Kefaret orucunu tutuyorum’ diye niyet etmelidir. Ancak Ramazan ayında, ‘Ramazan ayının orucunu tutuyorum’ diye niyet etmek gerekmez.
Hatta Ramazan ayının olduğunu bilmeyen veya unutan bir kimse, başka bir oruç tutmaya niyet ederse, Ramazan ayının orucu sayılır. Aynı şekilde, adak orucu ve benzeri şeyler için de adak orucuna niyet etmek gerekmez.
Pazartesi – Perşembe Orucu
Peygamber Efendimiz (s.a.v)’in sünneti olan pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmak da teşvik edilmiş bir nafile bir oruç ibadetidir.
Peygamber Efendimiz neden Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tuttuğuna dair sorulan soruya cevaben;
“İnsanların amelleri Allah Teâlâ’ya Pazartesi ve Perşembe günleri Allah’a arzolunur; ben amelimin arzı sırasında oruçlu olmayı tercih ediyorum” (Ebû Dâvûd, “Savm”, 60; İbn Mâce, “Sıyâm”, 42) buyurmuştur.
Yine başka bir rivayette ise Resûlullah (sallâllâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur;
“O gün, benim doğduğum, Peygamber olduğum (veya bana vahiy geldiği) gündür.” (Müslim, Siyam 197, 198)
Pazartesi ve Perşembe orucu gibi nafile oruç için niyet ederken “Niyet ettim Yarın nâfile oruç tutmaya” veya “Niyet ettim Pazartesi / Perşembe günü sünnet olan nâfile oruç tutmaya” diyerek niyet edilebilir.
Fıkıh alimlerine göre oruca niyet edilirken net şekilde geceleyin niyet edilmesi ve ne orucu olduğunun belirlemesi daha faziletlidir. Meselâ “Yarınki Ramazan orucunu tutmaya niyet ettim” demekle belirleme yapılmış olunur.
Oruç Tutarken Dualar – Oruç Duası
Peygamber Efendimiz (s.a.v)’den sahur duaları
Peygamber Efendimiz’in sahurda okuduğu bir dua şu şekildedir:
“Ey bu gеcеnin vе biraz sonra оlacak sahurun Rabbi olan Allаh’ımız… Bizi iftarlara ulaştırırkеn günahlarımızdan arınmış olarak orucumuzu açmayı nasip еylе Amin.”
SAHUR DUASI
Oruçların daha da anlamlı halе gеlmеsi için еdilеn sahur duası Arapça sözlеrlе de dua edilebilir:
“Allahümmе inni еs’еlükе bi rahmеtikеllti vеsiat küllе şеy’in еn tağfirali”
Meali: Allah’ım! Hеr şеyi kuşatan hеr şеyi içinе alan o gеniş rahmеtinlе bеni bağışlamanı diliyor vе bеnim günahlarımı, hata vе kusurlarımı affеtmеni istiyorum.
نَوَيْتُ صَوْمَ غَدٍ عَنْ اَدَاءِ فَرْضِ رَمَضَانَ هٰذِهِ السَّنَةِ لِلّٰهِ تَعَالَى
“Allah için, bu senenin farz olan orucunu eda etmek için, yarın oruç tutmağa niyet ettim.”
Kaynak: Şafiî İlmihali
Sahur Ne Demektir?
Sahur: Oruç tutmak için gece sabah namazı imsak vaktine kadar olan zamana sahur vakti denir. Bu vakitte oruç tutmak için yenen yemeğe ise sahur yemeği denir.
Sahurda ezan okunurken su içilir mi?
Sahurda ezan okunduğu anda yenilip içilmemeye son verilmesi gerekmektedir. Ezan okunurken bilerek su içmek dinimize göre orucu bozar. Dolayısıyla o gün niyet ederek oruç tutacak vatandaşlara, sabah ezanından öncesinde yeme ve içmeyi kesmesi önerilir. Oruca başlama saati olan kabul edilen imsak vakti başladığı andan itibaren bir şey yenmemelidir.
Oruçlu olmasına rağmen bu durumu unutup bir şeyler yiyen ve içen kişilerin ise (bu durum bilinçli yapılmadığı sürece) orucu bozulmaz.
Orucun Sünnetleri nelerdir?
Orucun sünnetlerinin bazıları şunlardır:
1) Tok değilse de sahur yemeğini yemek. Ve şüpheye düşmeyecek bir şekilde sahuru geç vakte kadar tehir etmek.
2) İftarı aceleye getirmek. Resûlüllah (S.A.V.) buyuruyor:
تَسَحَّرُوا فَاِنَّ فِى السُّحُورِ بَرَكَاةً فَلَا يَزَالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الْفِطْرَ
“Sahur yemeğini yeyiniz, çünkü sahurda bereket vardır. İftarı aceleye getirdikleri müddetçe insanlarda hayır vardır.” (Buhari-Müslim).
3) Varsa hurma ile, yoksa su ile orucu açmak.
4) Güzel koku koklamak ve güzel şeylere bakmak gibi keyif veren şeyleri terk etmek.
5) Hacamatı terk etmek.
6) Gündüz sakız çiğnemeyi ve yemek tatmayı terk etmek.
7) İftarı açtıktan sonra “Allahümme leke sumtü ve ala rızkike eftartu” duasını okumak.
اَللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ اَفْطَرْتُ
8) Ramazanda imkân varsa bol bol tasadduk etmek, zikir ve Kur’an-ı Kerim’i tilâvet etmek.
9) Ramazan-ı şerifin son on gününde, itikâf’a girmek.
- Ramazan Ayı Başlangıcı Ne Zaman?
- İftar Duaları Arapça-Türkçe Okunuşu
- Kan vermek orucu bozar mı?
- 5 Vakit Namaz Tablosu
- Ramazan ayı ibadetleri ve zikirleri
- Fitre Ne Kadar? Kimler fitre vermeli
- Ramazanda imsak vakti sabah namazı kılınır mı?
