Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü nedir, neden ve ne zaman kutlanıyor? İslamofobi Karşıtı Gün ne demek? İslamofobi kelimesinin anlamı nedir? İslamofobi hangi ülkelerde görülüyor? İslamofobi ortaya çıkış sebepleri nelerdir? İslamofobiyle mücadelede neler yapılabilir?
15 Mart Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü hakkında bilgi edinin. Bu özel günün amacı ve önemi İslamofobi’ye karşı sonsuza kadar katkıda bulunmak ve mücadele etmektir.
Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü
15 Mart, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu tarafından 2022 yılında “Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü” (International Day to Combat Islamophobia) olarak ilan edilmiştir. Bu tarih, 15 Mart 2019’da Yeni Zelanda’nın Christchurch kentinde iki camiye düzenlenen ve aralarında bir Türk vatandaşının da bulunduğu 51 kişinin hayatını kaybettiği menfur terör saldırısının yıldönümüne denk gelmektedir.
Bu özel gün, İslam karşıtlığına dikkat çekmek ve uluslararası dayanışmayı pekiştirmek adına önemli bir kazanım olarak görülmektedir. Türkiye, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile istişare içinde yürüttüğü etkin çalışmaları sonucunda, 15 Mart’ın BM Genel Kurulu tarafından “Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü” olarak kabul edilmesinde öncü bir rol oynamıştır.
İslamofobi, Müslüman bireylere ve İslam’a karşı duyulan güvensizlik, nefret ve korku hisleri ile sahip olunan yanlış bilgilerden kaynaklanan bir ırkçılık ve yabancı düşmanlığı şeklidir. Bu bağlamda, 15 Mart, İslam karşıtlığına karşı ortak bir duruş sergilemek ve Müslüman bireylere yönelik her türlü ayrımcılığın ve önyargının son bulması için uluslararası toplumu harekete geçirmeyi amaçlamaktadır.
Türkiye, BM, AGİT ve İİT başta olmak üzere uluslararası ve bölgesel platformlarda İslam düşmanlığıyla mücadeleye dair girişimleri desteklemeye kararlılıkla devam etmektedir. Bu kapsamda, karşılıklı saygı ve barış içinde bir arada yaşama anlayışının güçlendirilmesinde uluslararası topluma özel bir görev düşmektedir.
İslamofobiyle Mücadele Günü’nün Tarihçesi
15 Mart’ın “Uluslararası İslamofobiyle Mücadele Günü” olarak ilan edilmesi kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu (BMGK) tarafından 15 Mart 2022 tarihinde oybirliğiyle kabul edilmiştir.
Bu karar, Pakistan’ın liderliğinde ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi 60 ülkenin desteğiyle BM’ye sunulmuş ve kabul edilmiştir.
Pakistan’ın eski başbakanı Imran Khan, 2019 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı tarihi konuşmada İslamofobiye karşı güçlü bir duruş sergiledi. Konuşmasında özellikle Batı’daki İslamofobi dalgasına, Hz. Muhammed’e (sav) yönelik hakaretlerin Müslümanlar için nasıl derin bir acı yarattığına ve ifade özgürlüğü bahanesiyle İslam’a yönelik saldırıların meşrulaştırılmasına karşı çıktı. Ayrıca, 11 Eylül saldırılarının ardından Müslümanlara karşı artan önyargı ve ayrımcılığa da dikkat çekti.
Bu konuşma ve sonraki diplomatik çabalar sonucunda, 15 Mart 2022’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Pakistan ve diğer İslam İşbirliği Teşkilatı (OIC) ülkelerinin desteğiyle 15 Mart’ı Uluslararası İslamofobiyle Mücadele Günü olarak ilan etti. Bu karar, 15 Mart 2019’da Yeni Zelanda’nın Christchurch kentinde iki camiye düzenlenen terör saldırısında 51 Müslümanın şehit edilmesine atıfta bulunarak alındı.
Kararın Özeti:
- Tarih: 15 Mart 2022
- Öneren Ülke: Pakistan (İİT desteğiyle)
- Kabul Eden Kurum: Birleşmiş Milletler Genel Kurulu
- Oy Durumu: Oybirliğiyle kabul edildi.
Bu karar, Christchurch cami saldırısının yıl dönümüne denk gelecek şekilde belirlenmiş ve İslamofobiye karşı küresel farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır.
İslamofobi Nedir?
İslamofobi, İslam dinine ve Müslümanlara yönelik önyargı, nefret, korku ve ayrımcılık içeren tutum ve davranışları ifade eder. Bu kavram, Müslümanların toplumsal, siyasi ve ekonomik hayatta maruz kaldığı dışlanma ve şiddeti de kapsar. İslamofobi, medyada, siyasette ve günlük yaşamda Müslümanların stereotipleştirilmesine ve hedef gösterilmesine yol açabilir.
İslamofobi teriminin kurucusu kimdir?
“Islamophobia” (İslamofobi) terimi, İngilizce basılı eserlerde ilk kez Tariq Modood tarafından 16 Aralık 1991 tarihinde The Independent gazetesinde yayımlanan bir kitap eleştirisinde kullanılmıştır. Modood, bu terimi, Müslümanlara yönelik önyargı, ayrımcılık ve nefreti tanımlamak için kullanmıştır. Bu tarihten sonra, özellikle 11 Eylül 2001 saldırıları sonrasında, terim yaygınlaşmış ve küresel bir tartışma konusu haline gelmiştir.
Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü’nün Amaçları
- Farkındalık Yaratmak:
- İslamofobinin ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı ve toplum üzerindeki etkileri hakkında bilinçlendirme çalışmaları yapmak.
- Müslümanların maruz kaldığı ayrımcılık ve nefret suçlarını görünür kılmak.
- Nefret Söylemi ve Suçlarıyla Mücadele:
- İslamofobik söylem ve eylemlerin önlenmesi için yasal ve toplumsal düzeyde önlemler almak.
- Nefret suçlarının cezasız kalmamasını sağlamak.
- Hoşgörü ve Diyalogu Teşvik Etmek:
- Farklı kültürler ve dinler arasında diyalog ve anlayışı geliştirmek.
- Barış içinde bir arada yaşama kültürünü desteklemek.
- Eğitim ve Bilgilendirme:
- İslamofobiyle mücadelede eğitimin önemini vurgulamak.
- Okullarda ve toplumda kültürlerarası anlayışı artıracak programlar geliştirmek.
İslamofobiyle Mücadelede Yapılabilecekler
- Medyanın Rolü:
- Medyanın İslam ve Müslümanlarla ilgili haberlerde dengeli ve adil bir dil kullanmasını sağlamak.
- İslamofobik söylemleri yaygınlaştıran medya içeriklerine karşı mücadele etmek.
- Yasal Düzenlemeler:
- İslamofobik nefret suçlarını cezalandıran yasaların uygulanmasını sağlamak.
- Ayrımcılıkla mücadele eden ulusal ve uluslararası mekanizmaları güçlendirmek.
- Toplumsal Dayanışma:
- Müslüman olmayan toplulukların İslamofobiye karşı seslerini yükseltmesini teşvik etmek.
- Farklı din ve kültürlerden insanların bir araya geldiği etkinlikler düzenlemek.
- Eğitim ve Bilinçlendirme:
- Okullarda ve üniversitelerde kültürlerarası diyalog programları düzenlemek.
- İslamofobiyle ilgili araştırmalar yapmak ve bu konuda farkındalık yaratacak kampanyalar yürütmek.
İslamofobiyle Mücadelede Küresel İş Birliği
- Birleşmiş Milletler: İslamofobiye karşı küresel düzeyde politikalar geliştirmek ve uygulamak.
- İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT): Üye devletler arasında iş birliğini artırarak İslamofobiyle mücadele etmek.
- Sivil Toplum Kuruluşları: İslamofobiye karşı kampanyalar yürütmek ve mağdurlara destek sağlamak.
Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü, İslamofobiye karşı küresel bir mücadelenin başlangıcıdır. Bu gün, tüm insanlığın barış, adalet ve hoşgörü içinde bir arada yaşaması için önemli bir adımdır.
İslamofobi belirtileri:
- Müslümanlara yönelik nefret söylemi ve ayrımcı davranışlar
- Camilerin ve Müslümanlara ait iş yerlerinin saldırıya uğraması
- Müslüman kadınların başörtüsü nedeniyle ayrımcılığa maruz kalması
- Müslümanların terörizmle ilişkilendirilmesi
- Müslüman karşıtı propaganda ve dezenformasyon
İslamofobi ortaya çıkış sebepleri nelerdir?
İslamofobinin ortaya çıkış sebepleri, tarihsel, siyasi, sosyal ve kültürel faktörlere dayanır. İşte kısa özet:
1. Tarihsel Nedenler
- Haçlı Seferleri (1096-1291): Hristiyan Avrupa’nın İslam dünyasına yönelik saldırıları, İslam’ı “öteki” olarak algılamaya başlattı.
- Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupa: Osmanlı’nın Avrupa’ya yönelik ilerleyişi, İslam’ı bir tehdit olarak gösterdi.
2. Siyasi ve Ekonomik Nedenler
- Sömürgecilik: Batılı güçlerin Müslüman topraklarını sömürmesi, İslam’ı geri kalmışlıkla özdeşleştirdi.
- Soğuk Savaş Sonrası: Batı, İslam’ı yeni bir “düşman” olarak konumlandırdı.
3. 11 Eylül Sonrası
- Terörle Mücadele: 11 Eylül saldırıları sonrası İslam, terörle özdeşleştirildi.
- Medyanın Rolü: Medya, Müslümanları olumsuz stereotiplerle sundu.
4. Toplumsal ve Kültürel Nedenler
- Göç ve Entegrasyon: Batı ülkelerine göç eden Müslümanlar, toplumsal korkuları tetikledi.
- Kültürel Çatışma: Batı değerleriyle İslami değerler arasında algılanan çatışmalar.
5. Siyasi Söylemler
- Aşırı Sağ ve Popülizm: Siyasetçiler, İslamofobiyi oy toplama aracı olarak kullandı.
İslamofobi, bu faktörlerin birleşimiyle ortaya çıkan ve günümüzde de devam eden küresel bir sorundur.
İslamofobi hangi ülkelerde var?
İslamofobi, dünya genelinde birçok ülkede görülen yaygın bir sorundur. İşte İslamofobinin yoğun olduğu bazı ülkeler:
Batı Ülkeleri
- ABD: 11 Eylül sonrası nefret suçları ve ayrımcılık arttı.
- Fransa: Laiklik politikaları ve başörtüsü yasakları.
- Almanya: Göçmen karşıtı gruplar ve cami saldırıları.
- İngiltere: Brexit sonrası nefret suçları ve İslamofobik söylemler.
- Hollanda: Aşırı sağın İslam karşıtı propagandası.
Asya Ülkeleri
- Hindistan: Hindu milliyetçiliği nedeniyle Müslümanlara yönelik şiddet.
- Myanmar: Rohingya Müslümanlarına yönelik soykırım iddiaları.
- Çin: Uygur Müslümanlarına yönelik baskı ve toplama kampları.
Diğer Bölgeler
- Avustralya ve Kanada: Müslümanlara yönelik nefret suçları ve ayrımcılık.
- Yeni Zelanda: Christchurch cami saldırısı gibi şiddet olayları.
Ortadoğu ve Afrika
- İsrail: Filistinli Müslümanlara yönelik sistematik baskı.
- Nijerya: Müslüman-Hristiyan çatışmaları ve ayrımcılık.
İslamofobi, küresel bir sorun olup mücadele için uluslararası iş birliği ve farkındalık çalışmaları gereklidir.
İslamofobi Hakkında Bilmeniz Gereken 5 Gerçek
- AB İslamofobiyle mücadele ediyor: AB’de artan İslamofobiyle mücadele etmek amacıyla Brüksel’deki Avrupa Parlamentosu, 26 Eylül 2018’de İslamofobiyle Mücadele Araç Setini oluşturdu.
- Fransa İslam’ı savunuyor: Fransa Başbakanı Manuel Valls, 2015 yılında Charlie Hebdo saldırısının ardından yaptığı açıklamada, İslam’ın terör örgütü IŞİD ile bir ilgisi olmadığını söylemişti.
- En kapsamlı İslamofobi izleme: Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı İzleme Merkezi, 11 Eylül bombalamasının ardından İslamofobiyi izleyen en büyük projeyi yürütüyor.
- Donald Trump Müslümanlara Karşı: 2016’daki başkanlık seçimlerini İslamofobik bir kampanyayla kazanan Trump, tüm Müslümanların ABD’ye girmesinin yasaklanmasını önerdi
- İslamofobi grupları yoğun bir şekilde finanse ediliyor: ABD’de İslamofobiyi teşvik eden grupların 2008-2013 yılları arasında eline 206 milyon dolar geçti.
2025 İslamofobi ile Mücadele Günü Ne Zaman?
Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü (International Day to Combat Islamophobia), Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 15 Mart olarak ilan edilmiştir. Bu gün, İslamofobiye karşı farkındalık yaratmak ve Müslümanlara yönelik nefret, ayrımcılık ve şiddetle mücadele etmek amacıyla kutlanmaktadır. İlk kez 2023 yılında kutlanmıştır.
- 2025 – 15 Mart Cumartesi
- 2026 – 15 Mart Pazar
- 2027 – 15 Mart Pazartesi
- 2028 – 15 Mart Çarşamba
- 2029 – 15 Mart Perşembe
Önemli Tarihler ve İslamofobiyle İlgili Günler
İslamofobi Farkındalık Ayı, İslamofobiye karşı farkındalık yaratmak ve bu sorunla mücadele etmek amacıyla belirlenmiş bir aydır. Ancak, İslamofobi Farkındalık Ayı’nın resmi olarak hangi ay olduğu konusunda uluslararası düzeyde standart bir kabul bulunmamaktadır. Bununla birlikte, bazı ülkeler ve kuruluşlar, İslamofobiye karşı farkındalık çalışmalarını belirli aylarda yoğunlaştırmaktadır.
15 Mart – Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü:
- Birleşmiş Milletler (BM), 15 Mart’ı “Uluslararası İslamofobi ile Mücadele Günü” olarak ilan etmiştir. Bu gün, İslamofobiye karşı küresel farkındalık yaratmayı amaçlar.
Ekim Ayı – İslamofobi Farkındalık Ayı (Kanada):
- Kanada’da, Ekim ayı “İslamofobi Farkındalık Ayı” olarak kabul edilmiştir. Bu ay boyunca, İslamofobiye karşı eğitimler, paneller ve kampanyalar düzenlenir.
Kasım Ayı – İslam Tarihi ve Kültürü Ayı (ABD):
- ABD’de Kasım ayı, İslam kültürü ve tarihine odaklanan etkinliklerle geçer. Bu etkinlikler, İslamofobiye karşı farkındalık yaratmayı da amaçlar.
Bu özel gün, Müslümanların karşılaştığı zorluklara dikkat çekmek ve dini çeşitliliğe saygıyı teşvik etmek için küresel bir diyalog çağrısında bulunur. BM Genel Kurulu, bu günü ilan ederken, Müslümanların sık sık bağnazlık ve önyargılarla karşı karşıya kaldığını vurgulamıştır.
Bu yazılar da ilginizi çekebilir;
- Dünya Din Günü
- 1 Şubat Dünya Başörtüsü Günü
- Dünya Yetimler Günü
- İslamiyetin Doğuşu ve Tarihsel Gelişimi
- İslam’da Bilim ve Düşüncenin Gelişimi